Όσα μου έμαθε το πρόωρο μωρό μου

Πριν από τρία χρόνια γέννησα πρόωρα. Στις 31 εβδομάδες. Ένα μωρό που χρειάστηκε πολλά περισσότερα από το να μείνει λίγες μέρες στη θερμοκοιτίδα για να μεγαλώσει. Προτού βρεθώ αντιμέτωπη με την περιπέτεια της προωρότητας, δεν είχα ιδέα τι σημαίνει. Και σύντομα διαπίστωσα ότι οι περισσότεροι που δεν φόρεσαν την πράσινη φόρμα για να περιμένουν στην ουρά για το επισκεπτήριο, δεν είχαν ιδέα τι πέρναγα. «Γέννησα πρόωρα» τους έλεγα. «Αλλά όλα καλά, ε;» μου απαντούσαν. Αργότερα έμαθα ότι η προωρότητα αγγίζει ένα στα δέκα μωρά παγκοσμίως. Τα περισσότερα από αυτά επιβιώνουν με πολύ καλές προοπτικές ή με αντιμετωπίσιμα προβλήματα υγείας. Άλλα με σημαντικές αναπηρίες. Και άλλα δεν περνάνε ποτέ το κατώφλι του σπιτιού τους. Ωστόσο, το αληθινό πρόσωπο της προωρότητας δεν γίνεται ευρέως γνωστό. Οι γονείς δεν μιλούν γι’ αυτό. Ίσως επειδή πονάει πολύ. Η 17η Νοεμβρίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα (κατά της Προωρότητας) και με αυτή την αφορμή θέλησα να γράψω τα όσα μου έμαθε αυτή η εμπειρία.

1. Ότι μία γέννηση δεν αποτελεί αυτονόητο happy end

Κι όταν η λεχώνα του διπλανού κρεβατιού πανηγυρίζει, εσύ μπορεί να πονάς γιατί δεν έχεις το παιδί αγκαλιά, να αγωνιάς για την επιβίωση και την υγεία του, να υποφέρεις γιατί πρέπει να γυρίσεις στο σπίτι με άδεια χέρια και να χρειαστεί να ζήσεις τις πιο δύσκολες ημέρες της ζωής σου περιφερόμενη σε εντατικές και γιατρούς, νιώθοντας ανήμπορη να προσφέρεις το παραμικρό στο πιο δικό σου πλάσμα. Και, ναι, αυτό το σοκ μπορεί να μην το ξεπεράσεις ποτέ.

2. Ότι το πιο σημαντικό στη ζωή σου είναι η ζωή του

Εντάξει, αυτό το αισθάνονται όλες οι μητέρες. Όμως εσύ θα αναγκαστείς να το συνειδητοποιήσεις από την αρχή. Γιατί όταν η επιβίωση του μωρού σου δεν είναι δεδομένη, καταλαβαίνεις ότι τελικά δεν έχουν τόση σημασία ούτε ο φυσιολογικός τοκετός, ούτε ο θηλασμός και τα ξενύχτια, ούτε ακόμη και τα δικά σου συναισθήματα μπροστά στη δική του ζωή.

3. Να ακούω το σώμα του (και το δικό μου)

Μπορεί να κοιμάται πολύ, να τρώει πολύ και ξαφνικά να φρενάρει και να ελαττώνει ποσότητες. Μπορεί να δυσκολεύεται να καταπιεί, να στηρίξει το σώμα του, να μην σε κοιτά στα μάτια... όμως ένα πρόωρο μωρό ξέρει καλά τι κάνει. Όπως άλλωστε ξέρει κάθε μωρό και κάθε ανθρώπινος οργανισμός τι χρειάζεται και τι να κάνει για να το αποκτήσει. Μεγαλώνοντας όμως ένα πρόωρο μωρό και παρακολουθώντας το με κομμένη την ανάσα, σύντομα διαπιστώνεις πως ό,τι κάνει έχει κάποιο σκοπό και κάποιο αποτέλεσμα. Και όταν το δεις, μαθαίνεις να έχεις εμπιστοσύνη όχι μόνο στο δικό του σώμα αλλά και στο δικό σου που ποτέ μέχρι τώρα δεν είχες παρατηρήσει.

4. Να αδιαφορώ εύκολα για τη γνώμη των άλλων

Προκύπτει από το Νο 2. Διότι αν ο σκοπός της ζωής σου είναι να μην αρρωστήσει το παιδί τον πρώτο χρόνο, είναι παιχνίδι για σένα να πετάξεις στα σκουπίδια σχόλια όπως: “το έχετε εσώκλειστο'', ''είσαι υπερβολική'', ''δεν κάνεις καλό στο παιδί'' και διάφορα άλλα που με ευκολία θα ξεστομίσουν όσοι βρέθηκαν απέξω. Κατ' επέκταση μπορείς εύκολα πλέον να πετάξεις στα σκουπίδια συμπεριφορές, υποχρεώσεις, δουλειές ακόμη και ανθρώπους που στάθηκαν ή στέκονται λίγοι. 

5. Ότι δεν υπάρχει η έννοια της τύχης και της ατυχίας

Γιατί τη στιγμή που θα ζηλέψεις το μωρό της διπλανής θερμοκοιτίδας επειδή άρχισε να σιτίζεται με γάλα, θα μάθεις ότι η μητέρα του είχε 4 αποβολές, έκανε 5 εξωσωματικές και ένα χειρουργείο στο έμβρυο για να μπορέσει να γεννήσει στην 29η εβδομάδα κύησης. Και την ίδια μέρα που βουλιάζεις στη δυστυχία, θα δεις το μωρό σου να αναπνέει χωρίς μηχανική υποστήριξη και θα αισθανθείς αμέσως η πιο ευτυχισμένη και τυχερή μητέρα του κόσμου.  

6. Ότι κανένα παιδί δεν είναι συγκρίσιμο

Κλισέ; Αν όλοι οι γονείς αγωνιούν για το πόσο τρώει, πότε θα περπατήσει και πότε θα μιλήσει το μωρό τους, η μητέρα ενός πρόωρου υποφέρει. Διότι το δικό της μωρό δεν συμβαδίζει με τους ρυθμούς ανάπτυξης των τελειόμηνων. Και ο μόνος τρόπος για να καταλάβει ότι κάνει λάθος που συγκρίνει το παιδί της είναι να επαναλάβει το λάθος της και να διαψευστεί. Η κόρη μου μέχρι τους 16 μήνες που περπάτησε, δεν έβγαζε παρά ελάχιστους ήχους. Δεκαπέντε μέρες αφότου στάθηκε στα πόδια της, άρχισε να φτιάχνει φράσεις, κάνοντάς με να αμφιβάλλω για μένα που αμφέβαλλα για εκείνη. Όχι μόνο δεν τη σύγκρινα ξανά, αλλά τότε μόνο είδα πως κανένα παιδί δεν είναι ίδιο με τα άλλα.

7. Να εμπνέω ασφάλεια, ενώ αισθάνομαι ανασφάλεια

Όσο εσύ αγωνιάς για το αν αναπτύσσεται σωστά και μετράς μέρες για το επόμενο κρίσιμο ραντεβού με τον αναπτυξιολόγο, το μόνο που έχεις να κάνεις είναι να κοιτάς το παιδί σου με σιγουριά και πίστη στις δυνατότητές του. Πρέπει να το κάνεις να αισθάνεται ασφαλές με τον ίδιο τρόπο που πρέπει να έχεις πίστη σε εκείνο, όταν μάχεται στη μονάδα εντατικής νοσηλείας. Το αξιοθαύμαστο όμως είναι ότι τη δύναμη στη δίνει το ίδιο σου το παιδί, ένα απολύτως ευάλωτο πλάσμα.

8. Να νιώθω ευγνώμων

Κάθε μέρα που περνάει, κάθε βράδυ που πέφτω να κοιμηθώ ένα μεγάλο ''ευχαριστώ'' με πλημμυρίζει. Το να βρεθείς σε απόσταση αναπνοής από την καταστροφή και να ξεφύγεις, επειδή έσκυψες να δέσεις τα κορδόνια σου, δεν είναι μικρό πράγμα. Και το να νιώθεις ευγνώμων επίσης.

9. Ότι όταν μοιράζεσαι, νιώθεις καλύτερα

Η γέννηση ενός πρόωρου μωρού είναι από μόνη της τραύμα. Μόνο όμως όταν μάθεις να το κοιτάς κατάματα και να μιλάς ανοιχτά γι' αυτό, μπορείς να ελπίζεις ότι ο πόνος θα ελαττωθεί.

10. Ότι το δικό σου τραύμα δεν πρέπει να επηρεάσει το παιδί

Οκ, θα το επηρεάσει, ας το πάρουμε απόφαση, διότι αν έχεις δει το παιδί σου μία φορά στην εντατική, θα έχεις πάντα μια τάση στην υπερπροστασία. Θα πρέπει όμως να μάθεις να πολεμάς τον εαυτό σου κάθε μέρα, για να χαρίσεις σε εκείνο μια φυσιολογική ζωή. Τη ζωή για την οποία αγωνίστηκε πιο σκληρά από τον οποιοδήποτε. Τη ζωή που του αξίζει.

Το κείμενο αυτό γράφτηκε για το ηλεκτρονικό περιοδικό imommy και πρωτοδημοσιεύτηκε εκεί με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Προωρότητας στις 17 Νοεμβρίου. 

Η ιστορία της Εύης: Νιώθω τυχερή

Την ιστορία της Εύης αισθάνομαι την ανάγκη να την προλογίσω, επειδή παρ' ότι γέννησε στις 36 εβδομάδες, δεν αποτελεί μια τυπική ιστορία προωρότητας. Πρόκειται για μια ιστορία δίδυμης κύησης και τοκετού, που εξελίχθηκε ομαλά, με αίσιο τέλος και αρχή. Μου άρεσε όμως, γιατί η μητέρα που τη διηγείται φαίνεται να έχει αντιληφθεί τι σημαίνει προωρότητα, έστω κι από μακριά. Αποφάσισα να την εντάξω στις ιστορίες μας, επειδή πολλές από τις δίδυμες κυήσεις καταλήγουν σε πρόωρο τοκετό και επειδή αρκετές από εσάς μεγαλώνετε δίδυμα. Η Εύη έχει το my twins, ένα όμορφο και χρηστικό site για δίδυμα και η ίδια λατρεύει τις περιπέτειές τους. Θα ήθελε πολύ να φιλοξενήσει και τις δικές σας περιπέτειες, όλες εκείνες τις ιδιαίτερες, καθημερινές, αστείες και δυνατές στιγμές που ζείτε με τα δίδυμά σας, για να τις διαβάσουν και άλλες μητέρες και να μοιραστείτε τις εμπειρίες σας. Αν σας αρέσει η ιδέα, μη διστάσετε να τις στείλετε στην Εύη εδώ.

Είμαι μαμά διδύμων. Έχουν περάσει πεντέμισι χρόνια από τότε που τα μωρά μου ήρθαν να γνωρίσουν τον κόσμο και όμως η ανάμνηση της πρώτης τους αγκαλιάς, της πρώτης επαφής, παραμένει τόσο φρέσκια, σαν να ήταν χθες...
Και ακολούθησαν κι άλλες πολλές αγκαλιές και αμέτρητα φιλιά, μια τον έναν, μια τον άλλον, ύστερα και τους δυο μαζί... Το ίδιο και ο μπαμπάς, οι γιαγιάδες, οι παππούδες, οι θείες τους... από την πρώτη κιόλας μέρα τα αγόρια μου χόρτασαν αγκαλιές και φιλιά - αν μπορεί να πει κανείς ότι χορταίνονται οι αγκαλιές. Ήταν τυχερά... ήμουν εγώ τυχερή... 36η εβδομάδα... είχα μπει στο μαιευτήριο με συσπάσεις από την 35η, μην αντέχοντας άλλο αυτό το βάρος και έχοντας πάρει απόφαση να γεννήσω... Ο γιατρός μου όμως είχε αντίθετη άποψη... "Κάνε λίγο ακόμη υπομονή Ευούλι μου, όσο περισσότερο τα κρατήσεις, καλό τους κάνεις...", μου έλεγε με μια ατέλειωτη αγάπη ζωγραφισμένη στα μάτια του!
Έμεινα μέσα στο μαιευτήριο λίγες μέρες και δυο τρεις ακόμη μέρες στο σπίτι, αλλά δεν άντεξα πολύ... Μια εβδομάδα μόνο... Αυξημένες τιμές στις τρανσαμινάσες, ο πλακούντας ήταν πια πολύ ώριμος και έπρεπε να αφαιρεθεί...
Οπότε κάποιες ώρες μετά κρατούσα στην αγκαλιά μου δυο τοσοδούλικα πλασματάκια, που όμως δεν ήταν τελικά και τόσο τοσοδούλικα, 2.700 γρ. και 2.480 γρ. Φανταστικό βάρος για δίδυμα. Ούτε μια μέρα στη θερμοκοιτίδα. Και έπειτα από τέσσερις μέρες μαζί με τα δυο μωρά μας στο σπίτι. Και από δύο γίναμε τέσσερις. Χωρίς να αφήσουμε κανέναν πίσω, όλοι μαζί σαν μια ομάδα, όπως είμαστε από τότε...
Μόνο που τότε δεν είχα καταλάβει πόσο τυχεροί είμαστε. Και ναι, ίσως ήταν λίγο δύσκολα στην αρχή. Η φροντίδα δύο μωρών ταυτόχρονα - με μηδενικές γνώσεις γονιού!- ήταν αρκετά απαιτητική και κάποιες φορές φτάναμε στα όρια της εξάντλησης. Όμως δεν νιώσαμε ποτέ ότι αφήνουμε κάποιο κομμάτι μας πίσω για λίγο. Δεν χωριστήκαμε και κυρίως δεν χωρίστηκαν αυτά τα δύο μικρά πλασματάκια, που ζούσαν το ένα αγκαλιά με το άλλο για εννέα μήνες! Και δεν στερήθηκαν την επαφή μας, τις ζεστές αγκαλιές και τα χάδια μας, τις κουβέντες μας και τα φιλιά μας.
Αργότερα, πολύ αργότερα το κατάλαβα. Όταν διάβασα και άκουσα ιστορίες για πρόωρα μωράκια που πέρασαν καιρό στη μονάδα εντατικής παρακολούθησης παλεύοντας για τη ζωή τους. Μικρά ανθρωπάκια που ζουν εκεί, σε ένα πυρεξάκι, μακριά από τη στοργική αγκαλιά της μαμάς τους. Το κατάλαβα όταν έζησα από κοντά γονείς που κατάφεραν να κρατήσουν τα μωρά τους αγκαλιά αρκετές μέρες μετά τον τοκετό. Γονείς που είχαν το ένα μωρό στο σπίτι και το άλλο ακόμη στο μαιευτήριο, προσπαθώντας να ισορροπήσουν μεταξύ των δύο.
Το κατάλαβα όταν ο μικρός μου γιος, το τρίτο μου αγοράκι, χρειάστηκε να νοσηλευτεί με έναν αρκετά βαρύ ιό και βρογχιολίτιδα όταν ήταν ακόμη δυο μηνών. «Μια σταλιά μωρό», έλεγα στον εαυτό μου, «να το ταλαιπωρούν με οξυγόνο, μάσκες, ενέσεις και φλέβες που σπάνε...». Νομίζω ότι επί μια εβδομάδα μόνο έκλαιγα. Και σκεφτόμουν όλα αυτά τα πρόωρα μωρά που δεν νιώθουν τη ζεστασιά και την ασφάλεια της μητρικής αγκαλιάς.
Γι' αυτό νιώθω τυχερή, νιώθω ευγνώμων. Γιατί δεν τα ζήσαμε όλα αυτά, παρ' όλο που πολλές, αν όχι οι περισσότερες δίδυμες κυήσεις έχουν μεγάλα ποσοστά προωρότητας. Και θα αισθάνομαι αυτή την ευγνωμοσύνη για πάντα...


Εύη Σταθάτου

Συνεχίστε να στέλνετε τις ιστορίες σας στο ksokou@gmail.com με τίτλο: Η ιστορία μου. Παρακαλώ, μην ξεχνάτε να με ενημερώσετε αν θέλετε να δημοσιευτεί επώνυμα ή ανώνυμα και μην αναφέρεστε σε ονόματα γιατρών και νοσοκομείων. Η στήλη με τις ιστορίες εγκαινιάστηκε με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Προωρότητας στις 17 Νοεμβρίου 2013, αλλά παραμένει ενεργή για να μοιραστούμε όσα ζήσαμε και ζούμε. 

Με φωνές ψηφιακές

«Και γιατί, ρε μάνα, έπρεπε να με κάνεις βούκινο;». Τα μάτια της είναι βουρκωμένα. Τα δικά μου επίσης. Μόνο που εκείνης έχουν το κόκκινο των 16 χρόνων και μοιάζουν έτοιμα να ξεχειλίσουν όλη την εφηβική τους ορμή επάνω μου. «Ποιος σου είπε δηλαδή ότι ήθελα να δείξω τα σημάδια του κορμιού μου σε κάποιον άλλον πέρα από αυτόν, που μπροστά του επιλέγω να γδυθώ; Ποιος σου το επέτρεψε;». Το φαντάζομαι κάπως έτσι. Σε περίπου 13 χρόνια από τώρα και τρέμω στην ιδέα. Και τι μου λένε κάποιοι ότι η μικρή θα είναι περήφανη για μένα… Τα παιδιά είναι αυστηροί κριτές και έχουν την τάση, μεγαλώνοντας, να πληγώνονται από τους γονείς τους, φυσική διαδικασία μάλλον του ουσιαστικού απογαλακτισμού τους από την οικογένεια. Και συ που προσπαθούσες να μην τα πληγώσεις, να μην επαναλάβεις αυτά που σε πλήγωσαν στους δικούς σου γονείς, έχεις πέσει μέσα στη μαύρη τρύπα του μόνου λάθους που σου ξέφυγε. Και μπορεί αυτό να είναι το μπλογκ σου. Οι προθέσεις δεν ανιχνεύονται εύκολα, όταν στην πραγματικότητα δεν έχεις ρωτήσει τον άμεσα ενδιαφερόμενο. Το έχω σκεφτεί ν φορές. Το διάβασα και στο άρθρο της Λένας, συναδέλφου που εκτιμώ και προσωπικά και επαγγελματικά. Το συζήτησα και με μία άλλη. Η γενιά μας είναι η πρώτη που έβγαλε τα άπλυτά της στη φόρα, τα παιδιά μας είναι τα πρώτα που θα υποστούν τις συνέπειες και στοιχεία γι’ αυτό δεν υπάρχουν.

Συνεπώς, πειραματιζόμαστε. Ο καθένας με τον τρόπο και στο μέτρο που του επιτρέπει η λογική και η ηθική του. Και γι’ αυτό κρινόμαστε και θα κριθούμε. Μαζί όμως και για την τόλμη μας να εκτεθούμε, να πούμε τα πράγματα όπως συμβαίνουν στο σπίτι μας, στον βαθμό που θέλουμε βεβαίως, και να δείξουμε ότι το κουτσομπολιό δεν μένει εδώ. Επίσης για το μοίρασμα, στο οποίο επιδοθήκαμε ίσως για να βοηθήσουμε κάποιον που περνάει κάτι αντίστοιχο, ίσως για να βοηθηθούμε, ίσως για να αυτοθαυμαστούμε - φαίνεται. Διότι εδώ δεν μπορείς να κρυφτείς. Και πολύ σωστά οι Γειτονιές μας ονομάστηκαν Ψηφιακές. Διότι αυτοί είναι πλέον οι δρόμοι που συχνάζουμε και γρήγορα καταλαβαίνουμε – όπως και στην κανονική ζωή – ποιοι είναι οι φίλοι που μας ταιριάζουν. Ποιοι είναι εκείνοι με τους οποίους μοιραζόμαστε την ίδια οπτική και το ίδιο όραμα. Ή τέλος πάντων παρόμοιο.

Το να πάρεις την απόφαση να βουτήξεις στο parental blogging δεν είναι απλό. Η υπερβολική όμως έκθεση του παιδιού σου δεν εξυπακούεται. Διαβάζω αρκετούς μπλόγκερς που δεν εκθέτουν τα παιδιά τους, τουλάχιστον όχι με άσχημο τρόπο. Αντίθετα, γνωρίζω πολλούς άλλους που δεν έχουν μπλογκ, αλλά εκθέτουν τα παιδιά τους στα social media. Ενοχλητικοί ή όχι, έχεις την επιλογή να τους κάνεις hide. Όπως έχω κάνει και εγώ στο παρελθόν, όταν δεν είχα παιδί (ορίστε, το είπα). Γιατί το διαδίκτυο προσφέρει απίστευτες επιλογές. Και σε μια εποχή που τρέχει, που ενδεχομένως σε αφήνει χωρίς δουλειά και που σίγουρα σου δείχνει τα δόντια ενός οπισθοδρομικού μέλλοντος, ενώ σε είχε μάθει να διεκδικείς ένα καλύτερο, δεν είναι κακό να αναζητάς αυτό το καλύτερο μέλλον για τα παιδιά σου. Με τον τρόπο που μπορείς. Ενώνοντας τη φωνή σου με τις φωνές άλλων, μπας και ακουστείς. Μπας και κλείσεις εκείνη την τρύπα που η πολιτεία δεν μπαζώνει χρόνια τώρα, για να οικοδομηθεί κάτι στέρεο και γερό. Γιατί ευτυχώς στο διαδίκτυο, μπορείς να πεις αυτό που θες και σκέφτεσαι, χωρίς να σε λογοκρίνει κανείς. Το λες και δημοκρατία. Το εισπράττεις από το χειροκρότημα.

Ναι, το μπλόγκινγκ είναι ναρκισιστικό σε έναν βαθμό. Σε έναν άλλον, σε βοηθάει ώστε να προσαρμοστείς στον νέο σου ρόλο ως μαμά (ή μπαμπά). Και, ναι, μπορεί να σε βοηθήσει και επαγγελματικά – κακό δεν το βρίσκω. Το θέμα είναι αν μπορείς να βγεις από τον καθρέφτη σου και να προσφέρεις εκεί έξω - πες το μπλογκόσφαιρα, πες το κοινωνία, πες το κόσμο - αυτό το κάτι παραπάνω που χρειάζεται. Αν ξεκίνησες από αυτό που έλειψε σε σένα, cool. Τα πιο ωραία πράγματα ξεκίνησαν από αυτά που θα θέλαμε να υπήρχαν για εμάς και κάναμε τον κόπο να τα δημιουργήσουμε, αντί να κάτσουμε βολικά στην καρέκλα μας.  

Πατάω λοιπόν publish με το κεφάλι ψηλά. Ξέροντας τι θα πω στην κόρη μου, όταν τα μάτια της ευθυγραμμιστούν απέναντι από τα δικά μου. Πατάω publish γιατί θέλω να γνωριστούμε στις Ψηφιακές Γειτονιές, αυτή την τόσο όμορφη πρωτοβουλία των Μικρών Μεγάλων, και να μιλήσουμε για όσα μας προβληματίζουν και για όσα μας κάνουν να ονειρευόμαστε. Και για να παραδεχτούμε πως σχεδόν καθετί σε αυτή τη ζωή μπορεί να γίνει ναρκισιστικό, αν επιλέξεις να το αφήσεις εκεί και να μην το εξελίξεις.

Υ.Γ. Στις περσινές Φηφιακές Γειτονιές το 31εβδομάδες ήταν μόλις μίας εβδομάδας. Στις φετινές θα γίνει ενός έτους και θα πάει περπατώντας. Μέχρι τότε, μπορείτε να ενημερώνεστε από τη σελίδα των ΨΓ και να ακούτε (κάθε Τρίτη 6-7 στον ifeelkid) τον Χρήστο Λουφόπουλο και την Άσπα Τσαμαδή, τους ανθρώπους που κάποτε, με αφορμή ένα άρθρο μου στη ΒΗΜΑDONNA, με ενθάρρυναν να φτιάξω το δικό μου μπλογκ. Τη συνάδελφο που με σκέφτηκε να γράφω ως μαμά και μου έδωσε την ευκαιρία, μάλλον δεν θα τη δείτε εκεί, δεν είναι μαμά, αλλά μπορείς και να πεις ότι μου στάθηκε ως τέτοια. Και θα τη θαυμάζω πάντα για την πρωτοποριακή της σκέψη.

Η ιστορία της Πόπης: Είχα δίδυμη κύηση...

27 Ιουνίου 2013, έφερα των 32 εβδομάδων γιο μου, στον κόσμο. Είχα δίδυμη κύηση, αλλά την 29η εβδομάδα το ένα μου μωράκι δεν άντεξε. Αυτό το γεγονός προκάλεσε και τον πρόωρο τοκετό μετά από δύο εβδομάδες. Μείναμε περίπου έναν μήνα στην εντατική, ψυχολογικά ήμουν ένα ράκος. Σαν ένα φοβισμένο σπουργίτι. Δεν ήξερα τι να πρωτοσκεφτώ και τι να φοβηθώ περισσότερο. Το μωράκι μου που έχασα ή αυτό που πάλευε να κρατηθεί στη ζωή;

Το να περάσει κανείς από τη λογική στην τρέλα είναι μια λεπτή γραμμή, λένε, κι εγώ το ένιωσα πραγματικά. Κάνω χρόνια ψυχοθεραπεία - συμβουλευτική οπότε είχα ένα δεκανίκι. Εγώ όμως ήθελα να ακούσω ότι όλα θα πάνε καλά, ότι θα περάσει και δεν θα αφήσει τίποτα, ότι δεν είναι αλήθεια όλο αυτό που ζω... Αλλά δυστυχώς ήταν πολύ νωρίς για να μου πει κανείς κάτι τέτοιο. Έπρεπε να περιμένω και δεν μπορούσα.

Όταν πήγα και τον είδα για πρώτη φορά νόμιζα πως δεν θα αντέξω. Με ενημέρωσε μία γιατρός για τη σοβαρότητα των πρόωρων γεννήσεων, την κοιτούσα και έβλεπα μόνο να κουνιούνται τα χείλη της, δεν άκουγα. Στο μυαλό μου και στα αφτιά μου ακουγόταν μόνο αυτό το μονότονο «μπιπ, μπιπ, μπιπ» και παντού καλώδια, μάσκες στα ματάκια τους. Πονούσα τόσο πολύ σωματικά από την καισαρική, αλλά ο πόνος της ψυχής με έκοβε στα δύο. Κρυβόμουν στην αγκαλιά του άντρα μου λες και θα ξέφευγα από όλα αυτά. Δεν ήθελα να ακούω για ευτυχισμένους τοκετούς, χαρμόσυνες εγκυμοσύνες και τελειόμηνα μωρά.

Το μωρό τα πήγε πολύ καλά στη ΜΕΝΝ. Πήρε οξυγόνο για δύο μέρες, έκανε φωτοθεραπεία για 5 μέρες και στη συνεχεία περιμέναμε να πάρει βάρος. Δεν κοιμόμουν τα βράδια, δεν έτρωγα, έκλαιγα οπουδήποτε.

Δεν θα ξεχάσω ποτέ την πρώτη φορά που τον πήρα αγκαλιά. Θα προσπαθήσω να το περιγράψω με λέξεις αν και είμαι σίγουρη ότι όλες οι μανούλες που πέρασαν αυτόν το Γολγοθά, ξέρουν. Έρχεται η μαία και μου λέει: «Τον πήρατε αγκαλιά;». Της λέω «όχι ακόμη, αλλά αν υπάρχει κίνδυνος να πάθει κάτι, ας το αφήσουμε για την επόμενη φορά». Φοβόμουν. Πλένω καλά τα χέρια μου, μου φέρνει μία καρέκλα δίπλα στο «κουτάκι» του για να καθίσω και εκεί αρχίζει να τρέμει το στήθος μου γιατί ήθελα να πνίξω τα δάκρυα μου, να μην μεταδώσω στο παιδί αυτή την ανησυχία που είχα, αλλά μάταια. Έτρεμα, έκλαιγα σιωπηλά και τα δάκρυα ποτάμι....

Ένιωθα ότι ήταν τόσο αδικημένο που δεν πήρε από την αρχή την αγκαλιά που δικαιούταν, που δεν μπόρεσα πότε να τον θηλάσω από το σοκ που πέρασα, που είχε μία μαμά τόσο θυμωμένη με όλα αυτά που της είχαν συμβεί... Τον μύρισα, επεξεργάστηκα τα λιλιπούτεια χεράκια του, το διάφανο σχεδόν δερματάκι του, τα νυχάκια του (Θεέ μου, είπα, έχει και νυχάκια) και αυτό ήταν! Πέντε λεπτάκια το πολύ, τον δώσαμε πίσω για να ξαναμπεί στο κρύο κουτάκι του. Εκείνη την ημέρα δεν σταμάτησα να κλαίω. Έκλεινα τα μάτια μου και τον έβλεπα μπροστά μου. Μπορώ να γράφω ώρες γι’ αυτή τη στιγμή, αλλά, νομίζω ότι φτάνει.

Τώρα, το αγοράκι μου, ο Γιώργος - Άγγελος, θα έχει και το όνομα του αδελφού του που είναι εκεί ψηλά, είναι πλέον 8 μηνών και κάτι. Είναι μία γλύκα, ένα υγιέστατο μωρό. Τρέμω κι εγώ για τις βρογχιολίτιδες, αλλά μέχρι στιγμής τα παλεύουμε όλα από το σπίτι.

Πόπη Ν.


Συνεχίστε να στέλνετε τις ιστορίες σας στο ksokou@gmail.com με τίτλο: Η ιστορία μου. Παρακαλώ, μην ξεχνάτε να με ενημερώσετε αν θέλετε να δημοσιευτεί επώνυμα ή ανώνυμα και μην αναφέρεστε σε ονόματα γιατρών και νοσοκομείων. Η στήλη με τις ιστορίες εγκαινιάστηκε με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Προωρότητας στις 17 Νοεμβρίου 2013, αλλά παραμένει ενεργή για να μοιραστούμε όσα ζήσαμε και ζούμε. 

Περί καισαρικών (και άλλων δαιμονίων)

Να φτιάχναμε - λέει - ένα γκρουπ στο facebook ή και αλλού, τύπου «Proud of my cesarean» ή επί το ελληνικότερον «Αγαπώ την καισαρική μου» και να κατεβαίναμε μια μέρα στο Σύνταγμα με κατεβασμένα τα παντελόνια ή έστω με πλακάτ. Και να διαδηλώναμε. Για το δικαίωμά μας να μιλάμε απενοχοποιημένα και δυνατά για την καισαρική μας. Αυτή την οποία δεν επιλέξαμε βέβαια, αλλά και για την οποία δεν μπορούμε να αισθανόμαστε άλλο πια ενοχές. Αν θα το γεμίζαμε το Σύνταγμα; Πλάκα κάνεις; Με χαρακτηριστική άνεση. Και θα το βροντοφωνάζαμε «η και-σα-ρι-κή δεν εί-ναι ντρο-πή».

Έχω κι άλλα, μακράν πιο γελοία σενάρια από αυτό, που δεν θα παραξένευαν κανέναν εντός της ελληνικής πραγματικότητας. Αλλά μετά μαζεύονται πολλά στο μυαλό μου και δεν ξέρω ποιο να πρωτοδιαλέξω. Γιατί θέλω πολύ καιρό να μιλήσω για όσα με θυμώνουν στο πανηγύρι των καισαρικών, αλλά κάθε φορά που κρατιέμαι (για να μην πω πάνω στα τεντωμένα σαν σχοινί νεύρα μου κάτι που μετά θα μετανιώσω), έρχεται κι άλλη αποκάλυψη για να με κάνει βαπόρι. Και μετά μαζεύονται πολλές και δεν ξέρω ποια να πρωτοδιαλέξω.

Η τελευταία είναι οι προγραμματισμένες στις 37 εβδομάδες κύησης καισαρικές σε συνεννόηση με τις μονάδες – λέει - για να περνάνε για λίγο τα παιδιά και από εκεί. Θα ήθελα να ευχηθώ σε όσους συνέλαβαν αυτό το ευφάνταστο σχέδιο να δουν το μωρό τους έστω και για μία μέρα στη ΜΕΝΝ για να τους κοπούν μαχαίρι οι ιδέες, αλλά αυτό είναι κάτι που δεν μπορώ να κάνω ούτε στον χειρότερο εχθρό μου.

Ωστόσο, τα νούμερα των καισαρικών που συνιστούν εθνική ξεφτίλα δεν περίμενα καμιά εκπομπή στην τι βί για να τα μάθω. Τα ήξερα από παλιά. Εκείνο που δεν ήξερα όμως ήταν ότι ο κορυφαίος γυναικολόγος του τάδε περίφημου δημόσιου μαιευτηρίου, τον οποίο επέλεξα επί τούτου, όταν αποφάσισα να μείνω έγκυος, ακριβώς για να αποφύγω το γιουρούσι των ιδιωτικών, θα με προγραμμάτιζε για καισαρική προτού καν συλλάβω. Και ότι ο γιατρός του ιδιωτικού, στον οποίο τελικά κατέληξα, επειδή μου ενέπνευσε εμπιστοσύνη - αφού μου είπε κι αυτός όπως και δυο τρεις άλλοι τους οποίους συμβουλεύτηκα ότι δεν χρειαζόμουν καισαρική -, θα θυσίαζε ένα Μεγάλο Σάββατο με την οικογένειά του για να είναι παρών στο χειρουργείο της κόρης μου. Ούτε βέβαια μπορούσα να φανταστώ ότι κάποιος γιατρός θα διέκοπτε τις πασχαλινές διακοπές του στο νησί, προκειμένου να χειρουργήσει εσπευσμένα ένα παιδί, ούτε ότι η προϊσταμένη του ορόφου ενός ιδιωτικού-«ξενοδοχείου» θα επέμενε να θηλάσω, όταν εγώ, φρικαρισμένη από την απουσία του μωρού μου, δεν ήθελα ούτε να δω το θήλαστρο (promotion δεν κάνω, που να χτυπιέστε ονόματα δεν λέω). Εξαίρεση στον κανόνα θα μου πεις. Ναι, εξαίρεση.

Ο κανόνας είναι οι χιλιάδες Ελληνίδες που γεννούν με νυστέρι – κατά κύριο λόγο στα ιδιωτικά μαιευτήρια - χωρίς κανέναν λόγο, πέρα από το ότι εξυπηρετεί τον γιατρό τους. Γι’ αυτό και χαίρομαι ιδιαίτερα που οι γυναίκες ξυπνάνε, διερευνούν, ελέγχουν, διεκδικούν. Χαίρομαι που οι φωνές τους ακούγονται στην τηλεόραση (επιτέλους κιόλας). Πολύ καλά κάνουν όσες αγωνίζονται στο όνομα του φυσιολογικού και του VBAC. Όμως πολύ κακώς κάνουν και εξαπλώνονται ένα σωρό ασυναρτησίες περί καισαρικής και φυσιολογικού. Το αισθάνομαι-σωστή-ή-ολοκληρωμένη-μητέρα-επειδή-γέννησα-φυσιολογικά (και άρα ελλιπής αν γέννησα με καισαρική) είναι μόνο προσωπική άποψη και απέχει χιλιόμετρα από την αλήθεια, η οποία είναι μόνο μία: η μητρότητα δεν ταυτίζεται με τον τοκετό. Και το θαύμα κατά την ταπεινή, προσωπική μου άποψη, έγκειται περισσότερο στον τρόπο που αναπτύσσεται ο ανθρώπινος εγκέφαλος, στο πώς ένα μωρό αρχίζει να «ξυπνάει» από τον εγκεφαλικό του λήθαργο και φτάνει μια μέρα να αρθρώσει μια ολοκληρωμένη πρόταση και να αντιληφθεί έννοιες αδιανόητες στα υπόλοιπα όντα του ζωικού, παρά στη γέννα αυτή καθαυτή (που θαυμαστή είναι και αυτή, δεν λέω, αλλά δεν με χαλάει που χάρη στην εξέλιξη του ανθρώπινου μυαλού και συνεπώς της επιστήμης η κόρη μου γεννήθηκε ζωντανή).

Με χαλάει όμως να βλέπω γυναίκες με υγιή παιδιά να μένουν προσκολλημένες σε μία μόνο στιγμή. Με στενοχωρεί να στενοχωριούνται ή να νιώθουν ισόβια ενοχές που «δεν τα κατάφεραν». Τι ακριβώς δεν κατάφεραν; Και ποιος τις έπεισε ότι η καισαρική τους τις κάνει λιγότερο επιτυχημένες στον ρόλο της μαμάς; Μου αρέσει τα πράγματα να λέγονται με το όνομά τους. Κανένας σκοπός δεν αγιάζει τα μέσα και κανένας παραλογισμός και υπερβολή δεν δικαιολογείται όταν αυτά που παίζονται είναι ζωές και υγεία. Θα έκανε πολύ καλό στα νεύρα μου, αν δεν άκουγα ποτέ ξανά το επιχείρημα: παλιά οι γυναίκες γεννούσαν στα χωράφια. Δεν το αμφισβητεί κανείς. Ούτε ξυρίζονταν (για το λέιζερ ούτε λόγος). Δεν βλέπω όμως σε τι μας βοηθάει η πληροφορία αυτή σήμερα. Παλιά οι γυναίκες γεννούσαν κάθε τρεις και λίγο, ξεκινώντας από τα 20 τους. Έχαναν πολλά παιδιά, είτε πάνω στον τοκετό, είτε μετά, διότι δεν υπήρχε η κατάλληλη ιατρική φροντίδα και όλοι ήταν οκ με αυτό. Θέλεις να πεις σήμερα, σε μια γυναίκα 38 ετών που μένει έγκυος έπειτα από πολλές προσπάθειες – και καριέρας, δεν αντιλέγω - ότι θα χάσει το παιδί της; Δεν θες. Θες να σου πω ότι το παιδί μου μάλλον δεν θα ζούσε; Το υποθέτεις. Ότι ο άντρας μου δεν θα αντιμετώπιζε το κινητικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει, αν υπήρχαν τα μέσα να διαγνωστεί πόσο μεγάλο μωρό ήταν και να αποφασιστεί μια καισαρική; Όχι, δεν είναι τελικά γελοία δικαιολογία το μέγεθος του μωρού για μια καισαρική.

Γελοίο είναι το εθνικό σύστημα υγείας που αποδέχεται και αγκαλιάζει τον γυναικολόγο που οι Βρετανοί έδιωξαν κλοτσηδόν. Και ρίχνει σε εμάς τις γυναίκες το βάρος της επιλογής ενός «καλού γιατρού», την στιγμή που το βάρος του σώματός μας αρχίσει να αυξάνει προοδευτικά για να φέρει στον κόσμο μια νέα ζωή. Ναι, φυσικά πρέπει να ψάχνουμε, να διασταυρώνουμε πληροφορίες, να επιλέγουμε γιατρό με προσοχή, όμως γιατί αυτή η ευθύνη είναι τόσο δική μας; Γιατί δεν μπορεί να θεσπίσει το κράτος (το ποιο;) ένα ελεγκτικό σώμα, ένα δικαστήριο για ιατρικές υποθέσεις; Να αγωνιστείς κι εσύ. Αλλά για το δικαίωμά σου να σε προστατεύει το κράτος. Αυτό που λόγω των καισαρικών, έχει κάνει την Ελλάδα Νο1 ασφαλή προορισμό για να γεννήσει μια γυναίκα.

Αλλά εγώ λέω να αρχίσουμε από το μεταξύ μας. Γιατί αν θέλουμε να κάνουμε κάτι να λειτουργήσει σωστά, ε, ας το κάνουμε σωστά all the way. Γι’ αυτό, μην μου πετάτε στα μούτρα πόσο γαμάτες είστε που τολμήσατε να γεννήσετε στο σπίτι, γιατί δεν σας κάνει αυτό γαμάτες. Yπάρχουν πολλές γυναίκες εκεί έξω που έχουν κουραστεί πολύ για να κυοφορήσουν, να γεννήσουν και να πάρουν στα χέρια τους το μωρό τους. Υπάρχουν επίσης και άλλες που καθόλου δεν χάρηκαν τον φυσιολογικό τοκετό τους, είτε επειδή δεν άντεχαν τους πόνους, είτε επειδή ήταν πολύ αγχωμένες και το μόνο που ήθελαν ήταν να γυρίσουν γρήγορα στο σπίτι τους με ένα υγιές μωρό. Τις χαστουκίζουμε; Προσωπικά όχι. Δεν μπορώ να πω σε καμιά πώς να αισθανθεί. Μπορώ όμως να πω από εδώ που είμαι ότι λίγη σημασία έχει το πώς και ότι αν καμιά φορά προβληματίζεσαι για τον τρόπο που γέννησες, γύρνα απλώς και κοίτα τα παιδιά σου. Είναι το μόνο που έχει σημασία.

Y.Γ. Κερασάκι στην τούρτα: Γράφτηκε στα σόσιαλ ότι τα παιδιά που γεννιούνται με καισαρική και δεν θήλασαν, οι μανάδες τους τα έχουν μόνο για τα θελήματα. Τους χαστουκίζουμε; Ναι!

Υ.Γ.2 Τα δικά μου συναισθήματα τοκετού διαβάζετε εδώ.  

Y.Γ. 3 Μετά την καισαρική έρχεται και ο θηλασμός.

Μαμά, μπαμπάς, ενός έτους

«Ο πρώτος χρόνος με το παιδί αφήνει σημάδια στη σχέση που καθόλου δεν μοιάζει με τα χαριτωμένα λιλιπούτεια ρουχαλάκια του μωρού» έγραφα πριν από περίπου 2 χρόνια. Μέρα που είναι, σκέφτηκα μήπως ενδιαφέρει.

Εκείνος και εκείνη γνωρίστηκαν σε μια συναυλία. Ακούγανε Ramones, Sex Pistols, Clash, Πάτι Σμιθ και τα συναφή. Αμετανόητα. Κανείς τους δεν φαντάστηκε ότι η φωνή του Τόλη Βοσκόπουλου θα ηχούσε κάποτε μελωδική στα αφτιά τους. Συνέβη όμως. Από τότε που μπήκε στη ζωή τους εκείνος ο άλλος, ο μικρός αλλά τόσο μεγάλος, άλλαξαν όχι μόνο τα μουσικά τους ακούσματα, αλλά και η σχέση τους και ολόκληρη η ζωή τους. Τώρα ακούνε φανατικά Τόλη. Σχεδόν κάθε βράδυ. Οποτε δηλαδή το μωρό τους υποφέρει από κολικούς. Διότι ένα απόγευμα που έκλαιγε σπαρακτικά, παρατήρησαν ότι τα δάκρυα σταμάτησαν όταν από την τηλεόραση έκανε ένα πέρασμα με «Αγωνία» ο Βοσκόπουλος. Το ξαναδοκίμασαν την επόμενη μέρα και το πείραμα πέτυχε. Ζήτησαν λοιπόν από φίλους και γνωστούς – η μισή ντροπή δική τους – να τους εφοδιάσουν με τα άπαντα του έλληνα τραγουδιστή και τώρα, σιγοτραγουδούν μαζί «Πριν χαθεί το όνειρό μας». Το περιστατικό δεν ανήκει στη σφαίρα της φαντασίας. Είναι ένα από τα - καλύτερα ομολογουμένως - σενάρια που μπορούν να σου συμβούν τον πρώτο χρόνο της καινούργιας σου ζωής. Μιας ζωής τόσο διαφορετικής που μόνο με έκρηξη βόμβας θα μπορούσα να παρομοιάσω. Και πώς θα μπορούσε το ωστικό κύμα μιας τέτοιας έκρηξης να μην συμπαρασύρει την προσωπική σας σχέση; Οι εικόνες της απόλυτης οικογενειακής ευτυχίας, εκτός από ελάχιστες στιγμές, ανήκουν κάπου αλλού, σίγουρα όμως όχι σε αυτόν εδώ τον πρώτο χρόνο.

Απενοχοποίηση «Πώς τα πας με τον άντρα σου;» με ρώτησε διστακτικά μια φίλη, όταν η κόρη μου ήταν τεσσάρων μηνών και ο γιος της δύο. «Μια χαρά. Κοντεύουμε να χωρίσουμε» της απάντησα. Είχα διαβεί το κατώφλι της πρώτης hardcore περιόδου και μπορούσα πλέον να καταλάβω ότι το πεδίο μάχης που είχε στηθεί ανάμεσά μας, οφειλόταν ξεκάθαρα στην πιο μικρή μεγάλη μας αγάπη. «Θα περιμένω όμως να χρονίσει το παιδί για να αποφασίσω» συνέχισα, γελώντας, για να διακρίνω στο βλέμμα της μια ανακούφιση. «Αλήθεια; Νόμιζα ότι μόνο σε μας συνέβαινε». Όχι, δεν συμβαίνει μόνο σε σένα. Ούτε πειράζει που το απέραντο άγχος σου εκτοξεύεται με δηλητηριώδη βέλη εναντίον του. Η επιστήμη το λέει ξεκάθαρα. Κάθε μεγάλη – έστω και για το καλό - αλλαγή στη ζωή μας, φέρνει πρωτίστως στρες. Και το στρες φέρνει όλα τα άλλα.

Ασεξουάλ Λίγα τα λόγια σας. Διαφύλαξη προσωπικών δεδομένων, φυσικά. Πλην όμως, μία πληροφορία για τα εν οίκω μπορεί να σώσει κάποιον άλλο. Ορμονικώς βλέποντας τα πράγματα, κάποιες θέλουν, κάποιες όχι. Ψυχολογικώς ουδεμία. Ξέρω ζευγάρια που έκαναν και έξι μήνες να βρεθούν αγκαλιά και επέζησαν. Σε κάθε περίπτωση η ιδέα του σεξ αυτόν τον καιρό μοιάζει με μια καυτή πατάτα που προτιμάς να αποφύγεις – παραδόξως όχι πάντα - είτε γιατί η εκτίμησή σου για την εικόνα σου δεν είναι η καλύτερη, είτε γιατί οι αντοχές σου δεν επιτρέπουν παρεκτροπές από το πρόγραμμα, είτε απλούστατα επειδή προτιμάς να τον δείρεις από το να τον φιλήσεις.

Ανταγωνισμός Του δίνεις παγωμένο γάλα, το κάνει τον γύρο του θανάτου με το καρότσι, το κρατάς ασφυκτικά επάνω σου, το ξεσηκώνει με τα - μετά το βραδινό - παιχνίδια του. Ο «ξερολισμός» φτάνει στο σπίτι μαζί με το νεογέννητο, ενώ στην πραγματικότητα κανείς σας δεν έχει ιδέα από μωρά. Ακόμη προσπαθώ να καταλάβω αν πίσω από τα μαχαίρια βρίσκεται μια υποβόσκουσα ζήλια για το ποιον αγαπάει περισσότερο το μωρό. Η απάντηση πάντως είναι κανέναν. Με τη μητέρα του είναι ενστικτωδώς πιο δεμένο, με τον πατέρα του ίσως παίζει πιο διασκεδαστικά, σίγουρα όμως δεν μπορεί να αγαπήσει όπως εμείς έχουμε την αγάπη στο μυαλό μας.

Αγάπη. Επαναπροσδιορισμός. Όλα μεταβάλλονται και στη φάση της μετάλλαξης, δεν ξέρεις ποιον, πόσο και πώς. Ούτε και χρειάζεται. Θα την ακούσεις χιλιάδες φορές να διεκδικεί κάτι στο όνομά της. Θα την είχες φανταστεί διαφορετική. Να σε πλημμυρίζει και να αγκαλιάζει τους πάντες και τα πάντα γύρω σου. Λάθος. Η αγάπη τώρα δοκιμάζεται. Ακριβώς επειδή επαναπροσδιορίζεται. Μην βιαστείς να αποφασίσεις. Μπορεί και να τον αγαπάς ακόμη, ύστερα απ’ όλα αυτά. Τα παραπανίσια κιλά και των δυο σας, τους λεκέδες στα ρούχα, τα νεύρα, τα κλάματα, τις φωνές, την κατάθλιψη, τα ξενύχτια, τη μόνιμη ακαταστασία στο σπίτι, την απουσία προσωπικού χρόνου, την ανελευθερία του να μην κάνεις ό,τι θες στον χώρο σου.

Ανηλικίωση. Ημουν το μωρό του και τώρα είναι εκείνη. Ηταν ο Mr «γούτσου-γούτσου» και τώρα είναι εκείνη. Ο παλιμπαιδισμός της σχέσης δεν υπάρχει πια. Στη θέση του βρίσκεται ένα κενό. Ωσπου να βρεθεί η νέα ισορροπία. Μοιάζει σαν να σου ζητάνε να συμπεριφερθείς σαν μεγάλος με μια μπουνιά, απέναντι στον μοναδικό ίσως άνθρωπο που μπορούσες να παριστάνεις την αιωνίως πιτσιρίκα. Όχι μόνο με σοβαροφάνεια, αλλά και με αληθινή ωριμότητα. Σε εμάς πήρε μόλις μία μέρα. Την ημέρα που τη φέραμε σπίτι σε ένα κάθισμα αυτοκινήτου. Ανοιξε για λίγο τα μάτια της να δει ποιοι την παίρνουν και βυθίστηκε ξανά. Τόσο γαλήνια, μικροσκοπική και ανυπεράσπιστη που δεν θα μπορούσες να φανταστείς τα όσα ήταν ικανή να επιφέρει. Σάρωσε μέσα σε μια τόσο δα στιγμή όλα όσα ξέραμε για συναισθήματα. Κι ύστερα, μέρα με τη μέρα, άρχισε να βάζει στη ζωή μας όση παιδικότητα μπορεί να κρύβει μια ενηλικίωση.

Το κείμενο δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο περιοδικό ΒΗΜΑdonna, τον Απρίλιο του 2012.

Πάμε μαζί τώρα!

• Δέκα στα 100 μωρά (και) στην Ελλάδα γεννιούνται πρόωρα.
• Τα πρόωρα διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν τόσο βραχυπρόθεσμες επιπλοκές στην υγεία τους όσο και χρόνιες ασθένειες που θα έχουν αντίκτυπο σε όλη τη ζωή τους.
• Τα πρόωρα αποτελούν τη μεγαλύτερη ομάδα ασθενών παιδιών της Ευρώπης.
• Οι γεννήσεις πρόωρων έχουν αυξητικό ρυθμό τα τελευταία 10 χρόνια στην Ευρώπη και αυτός ο αυξητικός ρυθμός αναμένεται να συνεχίσει και τα επόμενα χρόνια.
• Το 50% των αιτιών που οδηγούν σε πρόωρη γέννηση θα μπορούσαν να προληφθούν με ενημέρωση και ολοκληρωμένη φροντίδα των εγκύων.
• Στην Ελλάδα του 2014 δεν υπάρχουν επίσημα στατιστικά στοιχεία περιγεννητικής θνησιμότητας (υπολογίζεται στο 5,7%).
• Στην Ελλάδα του 2014 οι μητέρες που γεννούν πρόωρα και δεν μπορούν να έχουν το παιδί τους αγκαλιά νοσηλεύονται στα ίδια δωμάτια με εκείνες που μπορούν να το έχουν.
• Στην Ελλάδα του 2014 η μακροχρόνια δωρεάν φροντίδα για τα πρόωρα παιδιά που χρειάζονται follow up δεν είναι θεσμοθετημένη. Οι γονείς – ακόμη και αυτοί που ζουν σε απομακρυσμένες από τα αστικά κέντρα περιοχές – πρέπει να αναζητούν μόνοι τους ιδιώτες γιατρούς και να καλύπτουν τα έξοδά τους.
• Στην Ελλάδα του 2014 δεν υπάρχει ψυχολογική στήριξη της μητέρας που γεννάει πρόωρα, ούτε της οικογένειας που πιθανόν θα αντιμετωπίσει προβλήματα για λίγα ή περισσότερα χρόνια.
• Στην Ελλάδα του 2014 η φροντίδα του Καγκουρό (θα προσέθετα εγώ) ακούγεται σαν κάτι εξωτικό και σίγουρα δεν αποτελεί προτεραιότητα, αν αναλογιστεί κανείς τις παραπάνω ελλείψεις.

Δεν είναι μάλλον το καλύτερο πράγμα να πετάς στα μούτρα των ανθρώπων που έγιναν πρόωρα γονείς όλα αυτά τα στοιχεία, όμως νομίζω ότι οι περισσότεροι τα ξέρουμε ή τέλος πάντων δεν μας εκπλήσσουν. Τα στοιχεία αυτά τα έμαθα σε μια συνέντευξη Τύπου στην οποία παραδόξως και εντελώς τυχαία (διότι δεν κάνω ρεπορτάζ υγείας, μια φίλη που κάνει με ειδοποίησε) ήμουν η μόνη μητέρα που είχε πρόωρο παιδί. Οι υπόλοιποι την παρακολουθούσαν από απλό επαγγελματικό ενδιαφέρον.

Στη συνάντηση αυτή δόθηκε στη δημοσιότητα ο Πρώτος Χάρτης Δικαιωμάτων των Πρόωρων Νεογνών, ο οποίος λέει τα αυτονόητα. Το όλο θέμα κίνησε το Ηλιτόμηνον, μια μη κερδοσκοπική επιστημονική εταιρεία για τη φροντίδα των πρόωρων νεογνών, μέλος του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος για τη Φροντίδα των Νεογνών (EFCNI).

Με το Ηλιτόμηνον δεν γνωριζόμασταν, αλλά κάπως έτσι γνωριστήκαμε και ήταν εκείνο που μεσολάβησε για να ανοίξουν οι ΜΕΝΝ την Πρωτοχρονιά στους γονείς. Δυστυχώς, η πρώτη απόπειρα δεν είχε μεγάλη επιτυχία - υπάρχουν άλλωστε αντικειμενικές δυσκολίες για να γίνει κάτι τέτοιο - όμως κάποιοι γονείς μπόρεσαν και άλλαξαν χρόνο με τα μωρά τους, έστω και μεμονωμένα.

Το Ηλιτόμηνο τώρα, μαζί κι εγώ, σας ζητάμε να λάβετε μέρος σε μια ηλεκτρονική ψηφοφορία για να βελτιωθούν οι συνθήκες αντιμετώπισης της προωρότητας και να χαραχθεί μια ενιαία πανευρωπαϊκή στρατηγική. Μέχρι σήμερα έχουν ψηφίσει 13.000 άτομα σε όλη την Ευρώπη (277 ψήφοι από την Ελλάδα). Τα αποτελέσματα θα ανακοινωθούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 7/4/2014 και μέχρι τότε χρειαζόμαστε όσο το δυνατόν περισσότερες ψήφους για να ακουστεί η φωνή μας.

Στην επίσημη έκκληση δράσης που απευθύνουμε προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, μέσω αυτής της ψηφοφορίας, ζητούμε από όσους βρίσκονται στα κέντρα λήψης των αποφάσεων στον χώρο της πολιτικής, της οικονομίας και του τομέα της υγείας την ψήφιση μιας οδηγίας από την Ε.Ε. για τη θέσπιση ενιαίων εθνικών οδηγιών για την υγεία των νεογνών. Στόχος μας είναι κάθε νεογέννητο παιδί στην Ευρώπη να έχει την ευκαιρία να κάνει ένα δυνατό ξεκίνημα στη ζωή του.

Το μόνο που χρειάζεται είναι ένα κλικ στο αντίστοιχο κουτάκι που υπάρχει στη σελίδα http://www.enemenemini.eu. (όπως μπαίνεις, δεξιά).

Κλείνοντας, να σας ζητήσω και κάτι ακόμη εκ μέρους του Ηλιτόμηνου που ετοιμάζει ένα ιατρικό site για γονείς με πρόωρα μωρά: Πείτε μου τι θα σας ήταν χρήσιμο να διαβάσετε σε ένα τέτοιο site, ποια ιατρική  βοήθεια θα θέλατε να σας δώσει; (απαντήσεις κάτω από το ποστ ή στο facebook παρακαλώ).

Όλο αυτό το διάστημα έχω την αίσθηση ότι κάτι πάει να αλλάξει στο θέμα της προωρότητας κι όσο πιο μέσα μπαίνω, όσο πιο πολλούς ανθρώπους γνωρίζω, τόσο περισσότερο πείθομαι ότι μόνο μαζί μπορούμε. Γιατί νομίζω ότι κανένας απρόσωπος φορέας δεν μπορεί να κινητοποιήσει κανένα αδιάφορο ή απρόσωπο υπουργείο να φτιάξει καλύτερες συνθήκες για εμάς και τα μωρά μας. Καλώς ή κακώς είμαστε οι μόνοι που το ζήσαμε, το ξέρουμε κι έχουμε κάθε λόγο να το διεκδικήσουμε. Είστε μέσα;

Αυτή είναι η πρώτη ομάδα πρόωρων νεογνών από το Μαιευτήριο Μαρίκα Ηλιάδη- Έλενα Βενιζέλου με τον γιατρό τους Ευθύμιο Πετρίδη, τραβηγμένη το 1953.

Η ιστορία της Μαρίας Σ.: 4 γέννες, 3 παιδιά στην αγκαλιά

Είμαι η Μαρία,

Έχoντας ήδη μια καταπληκτική πρώτη εγκυμοσύνη και μια γέννα περιπετειώδη στις 40 εβδομάδες με φυσιολογικούς πόνους που κατέληξε όμως σε καισαρική, έμεινα έγκυος στο δεύτερο παιδί μέσα στον πρώτο χρόνο. Η εγκυμοσύνη ήταν πολύ καλή. Ξαφνικά όμως, στην 28η εβδομάδα κύησης άρχισαν οι συσπάσεις. Νοσηλεύτηκα για δύο εβδομάδες, αλλά η μικρή είχε άλλα σχέδια. Γεννήθηκε την 1/7/2004 στις 30 εβδομάδες με βάρος 1900 γρ. Μπήκε αμέσως στη ΜΕΝΝ. Παρά τους πόνους μου από τη καισαρική, κατάφερα την επόμενη ημέρα και την είδα. Αντίκρισα αυτό που καμιά μανούλα δεν θέλει. Το παιδί μου διασωληνωμένο, γεμάτο ορούς. Όταν γυρίσαμε στο σπίτι, μας κάλεσαν από τη μονάδα και μας είπαν ότι πρέπει να πάμε αμέσως, το μωρό δεν ήταν καλά.

Την αεροβαφτίσανε Ειρήνη-Χρυσοβαλάντου, αλλά όταν φτάσαμε, αντικρίσαμε ένα πλασματάκι που ζούσε μόνο με τη βοήθεια των μηχανημάτων. Το είχαν σκεπάσει και ίσα που ανάσαινε. Είχε φτάσει το τέλος εκεί που δεν το περιμέναμε. Το πώς και το γιατί ποτέ δεν το μάθαμε και ούτε θελήσαμε. Πήραμε μια δύσκολη απόφαση, την πιο δύσκολη της ζωής μας. Δώσαμε εντολή και έκλεισαν τα μηχανήματα υποστήριξης. Μπήκαμε μέσα και το πήραμε αγκαλιά. Πήγε σε έναν κόσμο που θα έχει την παρέα και τη φροντίδα της μητέρας μου (την έχω χάσει από τα 16 μου). Όταν ήρθε η γυναικολόγος μου ήξερε ήδη τι είχε συμβεί. Τη ρωτήσαμε το ποσό για τη γέννα. Το μόνο που απάντησε ήταν «Δεν θέλω τίποτα Μαρία, δεν ζει, να ζούσε μόνο» Έπειτα από τα διαδικαστικά φύγαμε και πήγαμε στο σπίτι. Είχαμε ένα παιδί που περίμενε και ήθελε δυο γονείς στα πόδια τους. Μαζέψαμε τις δυνάμεις μας και δώσαμε όλη μας τη προσοχή στη μεγάλη μας κόρη που δεν θα είχε αδελφάκι όπως περίμενε τότε.

Κατά τον πρώτο γυναικολογικό έλεγχο μετά τη γέννα, ρώτησα τη γιατρό πότε θα μπορούσα να ξαναπροσπαθήσω. Δεν θα το έβαζα κάτω, θα έκανα και δεύτερο παιδάκι όπως και να ’χε. Μου είπε ότι στους 8 μήνες θα μπορούσα να αρχίσω τις προσπάθειες.

Μετά τους 8 μήνες κρατούσα στα χέρια μου ένα θετικό τεστ εγκυμοσύνης.

Συναισθήματα ανάμεικτα. Κι αν είναι όπως την προηγούμενη φορά; Βάλαμε όλα τα αρνητικά συναισθήματα στην άκρη, εφοδιαστήκαμε με αισιοδοξία και περιμέναμε να υποδεχτούμε το νέο μέλος της οικογένειας. Οι εβδομάδες περνούσαν, στις 20 εβδομάδες μαθαίνουμε τα νέα. «μπαίνεις μέσα για περίδεση, ο τράχηλος είναι λεπτός, απορώ πως δεν έχεις ενοχλήσεις». Κάνω την περίδεση και όλα πάνε καλά. Στην 27η εβδομάδα μαθαίνουμε τα επόμενα «μένεις κρεβάτι, έχεις πολλές συσπάσεις, μην έχουμε τα προηγούμενα». Μένω στο κρεβάτι μέχρι την 33η εβδομάδα που ξεκινήσανε κάτι πονάκια. Έχοντας κάνει τις ενέσεις για την ανάπτυξη των πνευμόνων του παιδιού, πάω στο μαιευτήριο για να φέρω στον κόσμο την τρίτη κόρη μου. Ήταν 17 Νοέμβρη του 2005 που ήρθε στο κόσμο. Είχε βάρος 2800 γρ. και κανένα πρόβλημα υγείας. Η χαρά μας μεγάλη. Είχαμε δύο αξιολάτρευτες κόρες και μπορούσαμε να τους δώσουμε την αγάπη και τη φροντίδα που τους άξιζε.

Μετά από σχεδόν τέσσερα χρόνια, παραμονή 25ης Μαρτίου κρατάω στα χέρια μου άλλο ένα θετικό τεστ. Συναισθήματα πάλι ανάμεικτα. Αν έχω μια εγκυμοσύνη όπως η δεύτερη; Πώς θα μεγαλώσουμε τρία παιδιά; Το κεφάλι ψηλά, γέμισα αισιοδοξία και δύναμη και προχώρησα. Ώσπου την 10η εβδομάδα βλέπω αίμα. Πάμε στη γυναικολόγο και ανακαλύπτει έναν πολύποδα στον τράχηλο. Τον είχε πρωτοδεί μετά τη γέννα της τρίτης κόρης μου, με τις ορμόνες του θηλασμού εξαφανίστηκε και ξαναεμφανίστηκε με τις ορμόνες της εγκυμοσύνης. Ανήμερα Πρωτομαγιάς κάνω επέμβαση για την αφαίρεση του πολύποδα και για περίδεση.

Προπαραμονή Αγίου Δημητρίου ξεκινούν οι συσπάσεις. Ξαπλώνω και παρακολουθώ. Ξέρω πια ότι περιμένω αγόρι. Εκεί που με είχε πάρει ο ύπνος με ξυπνάει ο άντρας μου να δει πώς είμαι. Τι το ήθελε! Αρχίζουν ξανά οι συσπάσεις και φεύγουμε για το μαιευτήριο όπου ήρθε στον κόσμο ο γιος μου βάρους 3030 γρ. «Πρέπει να μπει στη ΜΕΝΝ για την ανάπτυξη των πνευμόνων του». Σοκ. Ξαναζούσα την περιπέτεια του 2004. Κλάμα. Πολύ κλάμα. Κατεβαίνω τη δεύτερη μέρα να τον δω, μόνη μου, με μια καισαρική που μόλις είχε κλείσει ένα 24ωρο. Συγκέντρωσα απίστευτη δύναμη για να κατέβω να τον δω για 5 λεπτά. Τον βλέπω στη θερμοκοιτίδα. Συγκρατιέμαι μην κλάψω, δεν κάνει να καταλάβει ότι η μανούλα κλαίει. Λέω «όλα θα πάνε καλά». Ναι, είμαι αισιόδοξη. Φημίζομαι εξάλλου για την αισιοδοξία μου.

Ανεβαίνω στο δωμάτιό μου και βάζω τα κλάματα. Μου λένε ότι θα αρχίσουν να τον ταΐζουν, με δικό μου γάλα.. Τους δίνω εντολή μόνο με δικό μου γάλα, μόνο άμα δεν έχουν δικό μου, να του δώσουν ξένο. Αρχίζω την άντληση. Κατεβαίνω την τρίτη μέρα στη ΜΕΝΝ να τον δω. Πάω στη θερμοκοιτίδα που τον είχαν. Άδεια.. Το σοκ ήταν μεγάλο. Να ρωτάω πού είναι το μωρό μου. «Α, τον μεταφέραμε». Τον είχαν πάει στον θάλαμο 2. «Πίνει το γάλα σας, να συνεχίστε να μας φέρνετε». Η χαρά μεγάλη. 

Την ημέρα που βγήκα από το μαιευτήριο, ο μικρός μεταφέρθηκε στον θάλαμο 1, μέχρι να τελειώσει η αντιβίωση που του δίνανε και εκείνη την μέρα τον θήλασα για πρώτη φορά. Έμεινε για άλλες 5 μέρες. Καθημερινά τους πήγαινα το γάλα μου, σε ουροσυλλέκτες και όποτε πήγαινα τον θήλαζα. Ναι, ήμουν και είμαι μια ολοκληρωμένη μαμά-γυναίκα.

Πλέον στα 11 η μεγάλη, στα 8 η μεσαία και 4 ο μικρός είναι τα καλύτερα δώρα. Ξέρουν ότι είχαν μια αδελφούλα αλλά την πήρε ο Θεούλης. Μπορεί να τα μαλώνω, να τους φωνάζω, αλλά το μετανιώνω μετά. Είναι ολόκληρη η ζωή μου. Δεν πρέπει να το βάζουμε κάτω σε όποιες δυσκολίες βρεθούν μπροστά μας. Πρέπει να έχουμε αισιοδοξία και ελπίδα για το μέλλον. Κρύβουμε μεγάλη δύναμη μέσα μας.

Το αμάρτημα της μητρός

(Σκέψεις και εντυπώσεις από την πρώτη ομαδική συνεδρία για γονείς με πρόωρα μωρά)

Την πρώτη φορά που τη συνάντησε ο πατέρας της, την έβγαλε φωτογραφία με το κινητό και μου την έφερε να την δω. Μια χαρά. Όπως τη θυμόμουν από την ώρα του τοκετού που μου έφεραν στα χείλη το μικρό της πρόσωπο και τη φίλησα ανάμεσα στα φρύδια, στο σημείο εκείνο που ακόμη και τώρα συσπάται με τον ίδιο τρόπο όταν κλαίει. Η μόνη διαφορά ότι στη φωτό φορούσε ένα σκουφάκι.

Την επόμενη φορά την είδα μαζί με τον μπαμπά της. Με το ίδιο σκουφάκι, με τον ρινικό αναπνευστήρα, να κουνάει χέρια και πόδια μέσα στη θερμοκοιτίδα της, δείχνοντας ότι δυσφορούσε με την κατάσταση, δείχνοντας ότι ζούσε.

Η φορά που την αντίκρισα μόνη μου ήταν η χειρότερη. Είχα κατέβει με το καροτσάκι την ώρα του επισκεπτηρίου, ο πατέρας της στη δουλειά, κύλησα τις ρόδες του δίπλα στο κουτί της. Είδα ένα άλλο παιδί, κιτρινόμαυρο, κάτω από μια δυνατή λάμπα. Φορούσε μάσκα και ήταν διασωληνωμένη κανονικότατα, με τον υψίσυχνο μάλιστα αναπνευστήρα να τραντάζει το αναίσθητο κορμί της. Κάθισα εκεί για λίγα λεπτά και άκουσα τον θάνατο να κόβει βόλτες. Κινήθηκα διαλυμένη στο γκισέ της ενημέρωσης. Απέναντί μου μια νεαρή γιατρός. Ψηλή, ξανθιά, όμορφη, το όνειρο κάθε γονιού. Διερευνούσαν - λέει - το ενδεχόμενο κάποιας λοίμωξης, την οποία δεν ήξεραν πώς κόλλησε. Ήταν πολύ λίγες μέρες στη μονάδα για να συμπεράνουν ότι την άρπαξε εκεί μέσα.

-         Τότε;

-         Ίσως από εσάς.

-         Μα εγώ είχα κάνει όλες τις εξετάσεις. Νοσηλευόμουν μία εβδομάδα προτού γεννήσω, δεν έδειξαν τίποτε.

-         Δεν δείχνουν πάντα. Γιατί νοσηλευτήκατε;

-         Είχα συσπάσεις.

-         Και οι συσπάσεις από πού προκλήθηκαν;

-         Δεν ξέρω.

-         Άρα; Μπορεί να οφείλονταν σε κάποια δική σας λοίμωξη.

Νικήτρια η ξανθιά. Κουρέλι εγώ. Να μην μεγάλωνα ποτέ έναν τέτοιον άνθρωπο. Που θα μιλούσε τόσο άνιωθα σε μια μητέρα, υπονοώντας ότι το παιδί της δυο μέρες μετά την έναρξη της ζωής του φλερτάρει με το τέλος της, εξαιτίας της.

Ποια ήταν η ερώτηση; Αν νιώσαμε τύψεις όταν γεννήσαμε πρόωρα. Αν κάποιος μας έκανε να νιώσουμε τύψεις. Πάτροκλε, σου απαντάω εδώ. Στη συνάντηση «Πρόωρα γονείς σαν πρόωρα παιδιά» άφησα τις υπόλοιπες μητέρες να μιλήσουν, γιατί δεν ήθελα να τους κλέψω χρόνο. Άκουσα όμως προσεκτικά τις απαντήσεις τους, σκέφτηκα και μερικές πιθανές δικές μου.

Που την ρώτησαν οι συγγενείς γιατί δεν κατέβηκε αμέσως να δει το παιδί (εννοούσαν εκτός επισκεπτηρίου που απαγορεύεται).

Που μου έλεγαν οι συγγενείς ότι φταίω εγώ που δεν μπορώ να τη χαρώ.

Που είχαν τα δύο της παιδιά σε διαφορετικές μονάδες και αισθανόταν ότι έκλεβε λίγο χρόνο από το ένα για να μείνει λίγο περισσότερο στο άλλο, επειδή ήταν πιο σοβαρά.

Που ως έγκυος είχα αναλάβει ένα πρότζεκτ στη δουλειά και του επέτρεψα να με αγχώσει.

Που ήταν ένας χαρούμενος άνθρωπος και μάλλον, για να επέλθει η ισορροπία, έπρεπε να ζήσει κάτι τόσο σκληρό το παιδί της.

Που ήμουν ένας στενόχωρος άνθρωπος και γι’ αυτό καμία χαρά δεν μπορεί να μου έρθει, ούτε καν η γέννηση του παιδιού μου.

Κουβέντες κωμικοτραγικές. Σκέψεις παράλογες. Αντικειμενικά αν το δεις. Ο νους μου πήγε στο κορυφαίο ίσως διήγημα της νεοελληνικής. «Το αμάρτημα της μητρός μου» του Βιζυηνού. Που όποτε το διαβάζω με συγκλονίζει. Και παραδόξως όχι επειδή χάθηκαν δύο παιδιά. Αλλά επειδή καταστράφηκε μια μάνα από τις ενοχές. Και αναρωτιέμαι ποια μητέρα μπορεί να καταδικάσει την Δέσποινα για το «αμάρτημά» της; Και ποια δεν θα έτρεχε σήμερα να την αγκαλιάσει και να της μιλήσει για το λάθος της αν μπορούσε; Αλλά και ποια δεν θα κατανοούσε την επικίνδυνη ακροβασία του ψυχισμού της;

Για το ότι μια μητέρα που γεννάει πρόωρα αισθάνεται ενοχές, δεν χρειάζονται πολλές εξηγήσεις. Για το ότι η μητρότητα είναι σφιχταγκαλιασμένη με το βασανιστήριο των ενοχών, χρειάζονται. Αλλά όσο κι αν το έχω σκεφτεί, δεν έχω καταλήξει. Δεν ξέρω αν φταίνε οι γύρω, η βαριά στους ώμους σου ευθύνη και τα δύο μαζί ή κάτι άλλο. Ξέρω όμως ότι οι μητρικές ενοχές δεν πρέπει να έχουν θέση στη ζωή μας. Η διαρκής αμφιβολία για το αν κάνεις το σωστό, είναι άλλο. Με αυτό μαθαίνεις να ζεις με το που κάνεις παιδιά. Με τις τύψεις δεν χρειάζεται να ζήσεις επειδή έκανες παιδιά.

Το ποστ αυτό ξεκίνησα να το γράφω έχοντας στο μυαλό μου μία από τις μητέρες που ήρθαν στη συνεδρία μας, αλλά τελικά το απευθύνω σε όλες τις μητέρες. Με ή χωρίς πρόωρα παιδιά. Με ή χωρίς τύψεις. Διότι αν κατάλαβα κάτι από αυτή την υπέροχη, ακομπλεξάριστη και ειλικρινή συνάντηση είναι πως πάνω και πέρα από την προωρότητα μάς ενώνει η μητρότητα. Η ικανότητα να κλαίμε για όσα μας πόνεσαν και στο καπάκι να γελάμε για όσα καθημερινά μας προσφέρουν τα παιδιά. Η δύναμη να βλέπουμε το αληθινό, όχι πάντα ρόδινο, πρόσωπο της μητρότητας και η αμφιβολία που μας διακατέχει για το αν είμαστε καλές στον ρόλο. Μα πάνω απ’ όλα η όρεξή μας να μιλήσουμε, να μοιραστούμε βιώματα, κατορθώματα και αγωνίες. Πέρασα τέλεια και σας ευχαριστώ. Αν θέλετε να το ξανακάνουμε, ψηφίστε εδώ. Χωρίς ενοχές.

Group therapy: Πότε και πού

Ένα πράγμα που δεν είχα σκεφτεί ποτέ ήταν ότι στην κόρη μου δεν θα χρειαστεί να εξηγήσω τα συναισθήματά μου για την πρόωρη γέννησή της, όταν μεγαλώσει. Διότι θα μπορεί να τα διαβάσει μόνη της εδώ. Ίσως ακούγεται χαζό, αλλά όταν έχεις ένα μικρό παιδί, δύσκολα φαντάζεσαι ότι θα μεγαλώσει γρήγορα και ακόμη δυσκολότερα ότι θα προκύψουν συγκεκριμένα θέματα που θα πρέπει να χειριστείς κάπως. Δεν ξέρω για εσάς. Αλλά εγώ είμαι εδώ. Στην πορεία προς τα 3 χρόνια. Απασχολεί τόσο μεγάλο κομμάτι του εναπομείναντος μυαλού μου, που μου είναι αδύνατο να σκεφτώ το μέλλον. Και δεν έχω καταλήξει αν έχει να κάνει και αυτό με την προωρότητα, ότι δλδ είμαι τόσο χωμένη και αγχωμένη από τα σημάδια της που δεν τολμώ να κοιτάξω παραπέρα, ή αν είναι θέμα χαρακτήρα και οπτικής (μάλλον το βου).

Ωστόσο, ο Πάτροκλος Παπαδάκης με έκανε να το σκεφτώ, μιλώντας χτες, Κυριακή 19 Ιανουαρίου, στην εκπομπή της Νάντιας Σκεπετάρη στον Αθήνα 9,84. Και λέγοντας πως όλοι οι γονείς με πρόωρα θα πρέπει να μιλήσουν στα παιδιά τους για την προωρότητά τους, όταν φτάσουν σε κάποια ηλικία, εκτός αν γράφουν μπλογκ όπως εγώ. Κόλλησα για λίγο και - ειλικρινά - δεν έχω αποφασίσει πώς αισθάνομαι γι' αυτό. Ύστερα σκέφτηκα πως μάλλον ούτε σε εσάς που διαβάζετε το μπλογκ θα χρειαστεί να εξηγήσω ποτέ πώς αισθάνομαι, γιατί ξέρετε. Και αν ξέρετε αυτό, ξέρετε κι εμένα.

Μίλησα κι εγώ στη Νάντια για το πώς είναι να γεννάς πρόωρα από τη μεριά της μητέρας και είχα την αίσθηση πως ήθελα να πω κι άλλα κι άλλα.... Μάλλον επειδή έτσι γίνεται με όσα σε παθιάζουν. Για την προωρότητα νομίζω πως πάντα θα έχω πολλά να πω κι αν κρίνω από τις ιστορίες των γονιών που έχουν φτάσει στο μέιλ μου, δεν είμαι η μόνη.

Σας περιμένουμε λοιπόν, ο Πάτροκλος κι εγώ, να μιλήσουμε. Για όσα μας ενώνουν, μας θυμώνουν, μας στενοχωρούν, μας χαροποιούν, μας εξοργίζουν, μας κάνουν να πετάμε στα σύννεφα. Για όσα κρατάμε μέσα μας καιρό τώρα και για όσα θα θέλαμε να πούμε σε κάποιους αλλά δεν τολμήσαμε. Αλλά και για όσα προκύψουν αυθόρμητα. Η πρώτη ομαδική συνεδρία (group therapy) για γονείς με πρόωρα παιδιά θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 25 Ιανουαρίου στο γραφείο του Πάτροκλου Παπαδάκη, λεωφ. Ελευθερίου Βενιζέλου (πρώην Θησέως) 138, 4ος όροφος, στην Καλλιθέα (απέναντι από την πλ. Δαβάκη), στις 10 το πρωί, εντελώς δωρεάν. Οι γονείς που δήλωσαν συμμετοχή στο μέιλ μου (ksokou@gmail.com) και στη σελίδα του 31ebdomades στο FB δεν χρειάζεται να κάνουν τίποτε άλλο. Απλώς να έρθουν. Όσοι δεν έχουν δηλώσει ακόμη συμμετοχή και θέλουν, μπορούν μέχρι την Τετάρτη. Οι υπόλοιποι ίσως χρειαστεί να περιμένουν ένα άλλο γκρουπ για να τους εντάξουμε.

Σας ευχαριστώ πολύ. Για τη συμμετοχή και για την ευκαιρία που μου δίνετε να κάνω κάτι που με παθιάζει. 

Η ιστορία της Αντωνίας: Ρήξη αμνιακού σάκου στις 20 εβδομάδες

Όταν το πρώτο μου κοριτσάκι ήταν 15 μηνών, αποφάσισα να κάνω ένα δεύτερο παιδί. Τον επόμενο μήνα ήμουν έγκυος. Σεπτέμβρης του 2012. Δούλευα 4ωρη (υποτίθεται) σε ένα κατάστημα με ρούχα, αλλά σχεδόν πάντα καθόμουν 8 ώρες, χωρίς να πληρώνομαι παραπάνω. Χρειαζόμουν τη δουλειά όμως. Έτρεχα να προλάβω τα πάντα: τη δουλειά, το σπίτι, το κοριτσάκι μου που επειδή δεν είχα πού να το αφήσω, κάθε φορά που δούλευα παραπάνω, υποχρεωνόμουν στους συγγενείς να μου την κρατήσουν. Καβγάδες κάθε μέρα στο σπίτι γιατί άργησα πάλι και στη δουλειά άγχος-άγχος-άγχος. Μα κανείς δεν με καταλαβαίνει;

Κάπως έτσι φτάσαμε στις 21 Δεκέμβρη, 20 εβδομάδων, ώρα 21:30. Έχω γυρίσει από τη δουλειά, την άλλη μέρα έχω ρεπό. Είχα πολύ καλή διάθεση, θα έκανα μπάνιο και θα έτρωγα την ωραιότατη πάστα που είχαμε πάρει σκεφτόμουν. Μόλις βγαίνω από το μπάνιο νιώθω νερά να τρέχουν. Τρελάθηκα. Φωνάζω τον άντρα μου. «Να πάρουμε τον γιατρό» μου λέει. Έκλαιγα και έλεγα ότι δεν θέλω να πάω στο νοσοκομείο. Με τα πολλά αποφασίζω να πάω. Ρήξη αμνιακού σάκου. Ο γιατρός μας είπε πως έπρεπε να μου πάρει  το μωρό. Ήμουν ανένδοτη. Το κοριτσάκι μου δεν θα μου το πάρει κανείς, φώναζα. Ευτυχώς έτσι κι έγινε. Έμεινα  2,5 μήνες στο νοσοκομείο. Η πιο δύσκολη περίοδος της ζωής μου: ένα παιδάκι στο σπίτι χωρίς τη μαμά του και ένα άλλο στην κοιλιά μου να παλεύει κάθε μέρα για τη ζωή του. 

Έχω φτάσει 30 εβδομάδων με ελάχιστα νερά - δεν το περίμενε κανείς από τους γιατρούς ότι η εγκυμοσύνη μου θα συνεχιζόταν. Με πάνε για υπέρηχo, «τα νερά ανύπαρκτα» λένε, «θα πρέπει να γίνει τοκετός». Ο Γολγοθάς μου τώρα ξεκινάει. Η Στρουμφίτα μου γεννήθηκε 1500 γρ. και διασωληνώθηκε αμέσως. Τη δεύτερη μέρα που με άφησαν να τη δω, ήθελα να πεθάνω. Ένα μωρό τόσο δα, ακούνητο με πολλά μηχανήματα να χτυπάνε συνέχεια. Ήρθε η ώρα να ενημερωθώ για την κατάσταση του μωρού μου, έπεσα στην πιο άσπλαχνη γυναίκα γιατρό. «Το παιδί δεν θα τα καταφέρει» μου είπε με το που με είδε. Έτρεχα στον διάδρομο, ήθελα να φύγω. Τι σου έκανα ΜΩΡΟ ΜΟΥ; Τι φταίει αυτό το μικρό πλασματάκι, Θεέ μου; φώναζα. Ο άντρας μου έτρεχε κι αυτός να με προλάβει. Μια εβδομάδα έκλαιγα. Δεν κοιμόμουν σχεδόν καθόλου, ώσπου είπα «τέλος, το παιδί μου θα τα καταφέρει». Οπλίστηκα με κουράγιο, πήγαινα κάθε μέρα στο κοριτσάκι μου και της έλεγα ότι η αδελφούλα της την κοιτάζει από το τζάμι, ότι την περιμένει στο σπίτι να παίξουν, ότι το καλοκαίρι θα κάνουμε διακοπές, ότι θα μεγαλώσει γρήγορα και θα φύγουμε από εκεί, θα πηγαίνουμε βόλτες και πολλά άλλα. 

Έτσι πέρασε 1,5 μήνας, χωρίς να την έχουμε πάρει καθόλου αγκαλιά, γιατί είχε μεγάλες ανάγκες οξυγόνου. Ένα  πρωί που πάω στο επισκεπτήριο, με περίμενε η μεγαλύτερη έκπληξη. Θα την έπαιρνα αγκαλιά επιτέλους! Το οξυγόνο επέμενε όμως. Έτσι, αφού είχαν περάσει 2,5 μήνες, μας ενημέρωσαν ότι  θα πάρουμε το στρουμφάκι μας με οξυγόνο στο σπίτι. 

24 Μαΐου 2013: η πιο ευτυχισμένη μέρα της ζωής μου. Μετά από τόση στενοχώρια, το παιδάκι μας θα ήταν μαζί μας. Δεν ήξερα τι με περίμενε. Νύχτα-μέρα ήμουν ξύπνια. Το οξύμετρο χτυπούσε συνέχεια. Κάθε 2 ώρες έπρεπε να την ταΐζω, αφού έπινε με το ζόρι 30 ml. Κάθε 2 ώρες έπρεπε να βγάζω γάλα με το θήλαστρο. Το μεγάλο μου κοριτσάκι το είχα παραμελήσει εντελώς. Αισθανόμουν ενοχές. Δεν είχα υπομονή για τίποτε πλέον. Άκουγα το τηλέφωνο να χτυπάει και με έπιανε ταχυκαρδία. Μάλλον περνάω κατάθλιψη, κανείς όμως δεν με καταλαβαίνει, κρίνουν τη συμπεριφορά μου άσχημα. Σήμερα, 6 μήνες αφότου πήραμε την μπέμπα μας στο σπίτι, έχω απομακρυνθεί από όλους. Μπορεί να είναι λάθος. Προσπαθώ να επαναφέρω το μέσα μου. Τουλάχιστον είμαι ευτυχισμένη που έχω τα παιδάκια μου. Θέλω να πιστεύω πως όλα θα φτιάξουν σύντομα. Ευχαριστώ πολύ για το βήμα που μου δώσατε.

Αντωνία  

Η ιστορία της Κέλλης: Δύο γέννες, δύο πρόωρα μωρά

Πρoωρότητα. Δύο γέννες, δύο πρόωρα μωρά. Κι όμως γίνεται. Ο γιος μου γεννήθηκε το 2011 στις 34 εβδομάδες και εκτός από το άγχος του χειρουργείου και της υψηλής πίεσης, η προωρότητα δεν με φόβισε. Γεννήθηκε 2.350 γραμμάρια, πήρε λίγο οξυγόνο, έκανε φωτοθεραπεία για τον ίκτερο και τίποτε παραπάνω. Ήταν καλά. Πήρε βάρος κατευθείαν, άργησε λίγο να καθίσει και περπάτησε στους 14 μήνες, το οποίο βρίσκω ούτως ή άλλως φυσιολογικό. Όπως καταλάβατε ήμουν από τις τυχερές περιπτώσεις μέχρι που....

Γεννήθηκε η κόρη μου στις 33 εβδομάδες, 1.800 γραμμάρια δύο μέρες μετά τον τελευταίο υπέρηχο στον οποίο η γιατρός είδε γερασμένο πλακούντα. Η μικρή είχε χάσει 100+ γραμμάρια μέσα στην κοιλιά, το λεύκωμα και η πίεση ήταν ψηλά και οι παλμοί επίσης: προεκλαμψία.

Μπήκα στην κλινική Σάββατο βράδυ με πόνο στην κοιλιά, αλλά όχι συσπάσεις. Την επομένη το πρωί βιαστικά χειρουργείο. Το μωρό δεν έκανε καλή διαφοροποίηση και στρεσαριζόταν. Εγώ μόνη. Τελευταία στιγμή έφτασε η μαμά μου και την είδα. Ο άντρας μου ήταν σε ταξίδι για δουλειά και εγώ να κοιτάω τη γιατρό να μου λέει: «πρέπει να πάρουμε το μωρό». Το μόνο που της είπα «είναι νωρίς, όχι!».

Γεννήθηκε η μικρή μου κι εγώ δεν την είδα, την πήρανε στη ΜΕΝΝ. Βλέπετε, ενώ έκανα καισαρική με επισκληρίδιο, με νάρκωσαν τελικά γιατί ήταν όλα στο κόκκινο. Την πρώτη φορά που την είδα ήταν σε φωτογραφία από την παιδίατρό μας και σκέφτηκα «οκ, κανονικό μωρό», ώσπου πήρα εξιτήριο, μπήκα στ' αμάξι και πήγα να την γνωρίσω επιτέλους. Έφτασα σχεδόν στα τέσσερα από τα ράμματα. Μπήκα στη γεμάτη θερμοκοιτίδες αίθουσα και κοιτούσα σαν χαμένη. Τι ήταν όλα αυτά; Σαν σε ταινία. Και να ’μαι μπροστά στο δικό μου κουτάκι. Εκεί σταμάτησε η φασαρία από τα μόνιτορ, η φωνή της γιατρού, όλα. Η κόρη μου ήταν εκεί γεμάτη καλώδια, τόσο όμορφη μα τόσο μικρή, που ήταν το «κανονικό» μωρό που είχα στο μυαλό μου;

Και έτσι ξεκίνησαν τα καθημερινά ταξίδια στη ΜΕΝΝ για 23μέρες μέχρι που την πήραμε στο σπίτι! Συναισθήματα; Τόσα πολλά. Ο φόβος μεγάλος μήπως κάτι έγινε. Τι να σου κάνουν και τα επισκεπτήρια; Δύο ώρες όλες κι όλες, μία το πρωί, μία το απόγευμα; Οι μαίες, κάποιες πολύ καλές, αρκετά φιλικές αλλά όχι όλες. Και η πρώτη αγκαλιά! Αχ, η πρώτη αγκαλιά!

Ήταν από τα τυχερά μωρά, ναι, είναι πιο ευαίσθητη σε ιώσεις, αναπνευστικά κ.λπ., αλλά είναι καλά και είμαστε μαζί και αυτό έχει σημασία.. Έχω ακόμα τόσα να πω, γιατί νιώθω περήφανη για τα παιδιά μου: αντιμετώπισαν κατάματα κάτι πολύ βάναυσο, την προωρότητα, αλλά μέχρι τώρα καμία γνωστή μου δεν μπορούσε να νιώσει τι νιώθω και τι κάνω εικόνα όταν λέω ΜΕΝΝ (μάσκα, ποδιά, αντισηπτικό, ξανά και ξανά), όταν λέω «το παιδί μου βήχει, ανησυχώ». Αυτά μόνο μια μαμά πρόωρου παιδιού τα κατανοεί. Και νιώθει ρίγος, άγχος και ανασφάλεια στο άκουσμα αυτών των λέξεων. Οι άλλοι απλά σε βρίσκουν υπερβολική, νομίζουν ότι κακομαθαίνεις τα παιδιά σου…

Ε. Κέλλη

Επιτέλους Χριστούγεννα

Τα Χριστούγεννα του 13 ήρθαν στις 6 Γενάρη του 14. 

Τι μάθαμε αυτές τις γιορτές

Τι έμαθα αυτές τις γιορτές (διότι σούπερ δεν λες ότι πέρασα):

Ότι όσο πιο πολύ θες κάτι, τόσο εκείνο δεν σε θέλει.

Ότι όσο πιο πολύ προσπαθείς να αποφύγεις κάτι, τόσο εκείνο σε κυνηγάει.

Ότι αν προσπαθείς να χαλαρώσεις, το μόνο σίγουρο είναι πως δεν θα τα καταφέρεις.

Ότι μπορείς να αλλάξεις χρόνο, χωρίς να σβήσεις τα φώτα, απλώς βλέποντας μια ταινία.

Ότι μπορείς να δεις μια ταινία στο σπίτι, ακόμη κι αν έχεις παιδί που κοιμάται στις 11μιση (όχι εύκολα).

Ότι αν έχεις πιει ακόμη και τα φύλλα του κυκλάμινού σου σε ρόφημα, τα συμπτώματα ενός κρυολογήματος μπορούν να παραμείνουν ανυποχώρητα.

Ότι όσα χαρτομάντηλα κι αν έχεις δεν είναι ποτέ αρκετά (ομοίως αναλγητικά).

Ότι μπορεί να είστε άρρωστοι όλοι μέσα στις γιορτές και η πρώτη μέρα που θα αρχίσετε να νιώθετε λίγο καλύτερα είναι αυτή που θα πρέπει να επιστρέψετε στη δουλειά.

Ότι αν αναβάλλεις ένα τραπέζι (πάρτι, επίσκεψη κ.λπ.) μία φορά, θα το αναβάλλεις και δεύτερη.

Ότι αν είσαι φαρμακοποιός και θες να βγάλεις λεφτά, πρέπει να είσαι ανοιχτός γιορτές και αργίες (ομοίως γιατρός).

Ότι οι μόνοι άνθρωποι που θέλουν την παρέα σου όταν έχεις τα μαύρα σου τα χάλια είναι το παιδί σου (μέχρι μια ορισμένη ηλικία) και η μάνα σου. Αν υπάρχει κι άλλος, καλύτερα να μην τον χάσεις.

Ότι χρειάζεται να βάζεις πλυντήριο πιάτων καθημερινά.

Μην πάρεις ρούχο για να το φορέσει παιδί "μία φορά". Δεν θα το φορέσει. Θα τύχει κάτι.

Ότι το δυσκολότερο πράγμα στον κόσμο είναι να βρεις αθλητικά, νούμερο 26. Γενικώς παιδικά παπούτσια, όμορφα, ανατομικά και στο νούμερο που θέλεις.

Ότι οι πωλήτριες στα καταστήματα παιδικών παπουτσιών είναι στη μεγάλη πλειοψηφία τους γαϊδάρες.

Ότι υπάρχουν άπειρα μικροσκοπικά παιχνίδια με άπειρα μικροεξαρτήματα και όταν θα μπουν στο σπίτι σου, θα αναπολείς τις στιγμές που το παιδί σου έβαζε τα πάντα στο στόμα.

Ότι αν θέλει να βάλει και τους 7 νάνους για μπάνιο, θα πρέπει εσύ να τους ντύσεις ξανά, έναν έναν.

Ότι ο Αϊ Βασίλης υπάρχει.



Τι έμαθε η Γιόννα: 

Ότι δεν με πειράζει καθόλου να βήχω.

Ότι πειράζει τη μαμά και τον μπαμπά να βήχω.

Ότι μπορώ να μείνω στο σπίτι πολλές μέρες, χωρίς παιδική χαρά, αρκεί να είμαι μαζί τους.

Ότι και με τον μπαμπά μπορώ να κάνω τα πάντα. Τα πάντα (μην σου πω και καλύτερα).

Ότι μπορώ να ζητήσω κάτι και φωνάζοντας.

Ότι η μαμά δεν έρχεται πάντα στο κρεβάτι μου, όταν ξυπνάω τα βράδια.

Ότι η νονά έχει πλάκα. Να έρθει ξανά μια μέρα.

Ότι όταν υπάρχει δέντρο στο σπίτι, όλοι μου χαρίζουν παιχνίδια.

Ότι αν έχεις βάλει στο μάτι εκείνα τα παπούτσια με τα φωτάκια, όλο το σύμπαν θα συνομωτήσει (κλισέ) για να γίνουν δικά σου.

Ότι με την μπάλα του μπόουλινγκ μπορείς να παίξεις και μπάσκετ, με καλάθι το καρότσι του μωρού σου.

Ότι πιο εύκολα βάζεις καλάθι από δίπλα παρά από μακριά.

Ότι ο μπαμπάς δεν το έχει καταλάβει. Γι' αυτό ρίχνει την μπάλα από μακριά.

Ότι μπορείς να ακούς ένα τραγούδι και από τα ακουστικά σου.

Ότι αν προσπαθήσεις να το τραγουδήσεις παράλληλα, δεν προλαβαίνεις.

Ότι επιτρέπεται να κάνει μπάνιο μόνο ένας νάνος τη φορά.

Ότι ο Αϊ Βασίλης υπάρχει.

O δικός μου Αϊ Βασίλης

Ο δικός μου Αϊ Βασίλης φέρνει στον σάκο του μαύρα, κοκκάλινα γυαλιά ηλίου, για να τα σετάρω με μακρύ (όταν...), ίσιο μαλλί, ένα κοτόν, φαρδύ πουλόβερ - γιατί και το μάλλινο άρχισε να με πειράζει τώρα -, ένα ζευγάρι χουχουλιάρικες παντόφλες-μπότες (παρόμοιες με αυτές που φοράνε έξω, αλλά εμένα μου αρέσουν εντός) κι άλλο ένα μοβ, δετά μποτάκια για έξω. Επίσης, ένα ταξίδι για δύο (ενήλικες) στη Νέα Υόρκη, πολλά για τρεις σε παραθαλάσσια μέρη με χάχανα και άτσαλες βουτιές, ένα live ή πάρτι για μεγάλους διοργανωμένο  α π α ρ α ι τ ή τ ω ς σε ώρες παιδικού, μία ταινία στον καναπέ με φόντο το τζάκι (ορκίζομαι δεν το ανάβω για θέρμανση), εννέα ώρες καθημερινού, συνεχόμενου ύπνου + μπόνους σερί 11ωρου για τη δεσποινίδα, μία ολόκληρη μέρα στο κρεβάτι χωρίς να είναι κανένας άρρωστος, λιγότερες ώρες στη δουλειά και περισσότερες στην πισίνα (στη λίμνη ή τη θάλασσα αναλόγως εποχής), στα μαγαζιά, στην κουζίνα, στο σινεμά, στους δρόμους, στο λαπ τοπ μου, στην αγκαλιά τους. Plus: μπίρες και κοκτέιλ με τα κορίτσια (με αυτή τη σειρά), σοκολάτα σε όλες τις πιθανές εκδοχές, spa (πόσο κλισέ είμαι;) για έναν (δλδ μία), αόρατο 24ωρο room service στον χώρο μου που θα μου επιτρέπει να ασχολούμαι με τις δουλειές του σπιτιού όποτε θέλω εγώ και last but not least τουλάχιστον το τοπ 10 των βιβλίων που θέλω να διαβάσω μαζί με πακέτο χωροχρόνου ανάγνωσης.

Παρακαλώ να μην χαρακτηριστώ άπληστη. Είναι που δεν έγραψα ποτέ γράμμα στον Άγιο και του τα έχω μαζεμένα. Είμαι και γω από τα παιδάκια που οι γονείς τους δεν ήθελαν να παραμυθιάσουν και φρόντισαν να τους πουν εγκαίρως ότι ο Αϊ Βασίλης είναι στόρι. Δεν με πείραξε. Ειλικρινά. Δεν μου έλειψε το παραμύθι. Διάβαζα μόνη μου πολλά. Ούτε τα δώρα. Μου έφερναν οι γονείς και οι συγγενείς. Ένιωθα μάλιστα πιο προνομιούχα από τα άλλα παιδάκια, επειδή ήξερα κάτι που δεν γνώριζαν, σαν να ήμουν μυημένη στα μυστικά των μεγάλων και τσιμπούσα λίγη από την ανεξάρτητη ζωή τους. Στα άλλα παιδιά δεν το μαρτύρησα. Θα τους το χάλαγα, θα μου το χάλαγα... Μου αρκούσε που κέρδιζα πάντα το φλουρί της βασιλόπιτας και δεν αναρωτήθηκα ποτέ γιατί. Οι δικοί μου γονείς επέλεξαν αυτό το ψέμα.

Το ψέμα όμως δεν είναι το θέμα. Το θέμα κατά τη γνώμη μου είναι η αποκάλυψη της αλήθειας. Η απογοήτευση που την ακολουθεί και η ικανότητά σου να δεχτείς την πραγματικότητα. Και νομίζω ότι περισσότερο αυτός είναι ο σκοπός της κάθε ψεύτικης ιστορίας: καθώς γκρεμίζεται να μάθει στα παιδιά να διαχειρίζονται την αληθινή. Αλλά και καθώς χτίζεται να ξαναβάλει τους γονείς στο τριπ της μαγείας, της σκανταλιάς, του αθώου ψέματος που τόσο λείπει από την ενήλικη ζωή τους. Ίσως έτσι εξηγείται το ότι η Γιόννα δεν έδειξε κανένα ενδιαφέρον να γράψουμε στον Αϊ Βασίλη τι δώρο θέλει, αλλά εγώ επέμενα. Εγώ είμαι εκείνη που περιμένει την Πρωτοχρονιά, για να κρύψει το δώρο, να αφήσει έξω από την πόρτα (ο δικός μας δεν μπαίνει από το τζάκι, μη σφηνώσει) μπισκότα και γάλα, ένα παλιό της παιχνίδι (ε, να δώσουμε και κάτι), ύστερα να τα εξαφανίσει με μαεστρία, να συνομωτήσει με τον μπαμπά της πίσω από την πλάτη της, να διασκεδάσει με το ψέμα...

Σαν παιδί πάλι, δεν χρειαζόμουν κανένα ψέμα για να διασκεδάσω, διασκέδαζα ούτως ή άλλως και κατά έναν περίεργο τρόπο, ήμουν πολύ πιο συγκροτημένο και λογικό άτομο απ' ό,τι είμαι σήμερα. Το συναίσθημα ήταν ένα ισότιμο με τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά μου μέλος της παρέας που όποτε ήθελε έβρισκε να ακουμπήσει. Απλά κι εύκολα. Γιατί όταν είσαι παιδί το γέλιο και το κλάμα εναλλάσσονται αβίαστα και δεν κολλάς σε κανένα. Το ξέρεις, το ξέρουν και όλοι είναι οκ με αυτό. Και κάπως έτσι, μέσα από ένα ταξίδι στρωμένο με παιχνίδια, παραμύθια, αγκαλιές, παιδικές αντιζηλίες, βουτιές, παγωτά, σχολικά μαθήματα και παρατηρήσεις, όνειρα και απογοητεύσεις, πορεύτηκα στον δρόμο της λογικής. Τον οποίο έχασα με το που μπήκε στο σώμα μου το μικρόβιο της αναπαραγωγής και τότε κατάλαβα πως το συναίσθημα δεν είναι μόνο ο αρχηγός της υπόθεσης, αλλά κι ένας παράφορος τύπος που δεν σου χαρίζεται εύκολα.

Δεν ξέρω αν γι' αυτό έφταιξε η απουσία του Αϊ Βασίλη από τα παιδικά μου χρόνια. Ή η συνειδητοποίηση ότι δεν θα μπορούσα να κερδίζω το φλουρί για όλη μου τη ζωή. Ή αν όλα αυτά είναι ψιλά γράμματα απέναντι σε άλλα, κεφαλαία και κεφαλαιώδη. Ξέρω πάντως πώς κάπου στην πορεία μεταξύ λογικής, συναισθήματος και εμπειριών, άφησα στην άκρη τη Νέα Υόρκη, την ανάγνωση των αγαπημένων μου βιβλίων, τις ταινίες και τα κοκτέιλ. Τα δώρα μου έμειναν στον πάτο του σάκου. Να πηγαινοέρχονται αδιάκοπα, χωρίς παραλήπτη. Ο δικός μου Αϊ Βασίλης με κοιτάει τώρα μέσα από τα μάτια της και θα του ζητάω πάντα να παραδώσει τα νεογέννητα μωρά στην ώρα τους και να φέρει χαρά στους γονείς που τη χρειάζονται λίγο περισσότερο από κάποιους άλλους. Όμως κάπου στον δρόμο του, ελπίζω να βρει και τη δική μου χαρά και να μου τη φέρει πίσω. Έστω, μαζί με τα μοβ μποτάκια.

Πρόωρα γονείς

Τη μεγαλύτερη φρίκη την έφαγα όταν 1,5 έτους χρειάστηκε να νοσηλευτεί με βρογχιολίτιδα. Ένα κρύωμα ελαφρύ, καθόλου πυρετό, αλλά πολύ μπούκωμα, μόλις μία ημέρα. Φεύγω για το γραφείο και το μεσημέρι με καλούν να γυρίσω πίσω. Τη βρίσκω εξαντλημένη, το στήθος της να πηγαίνει μέσα έξω, να βήχει και να πέφτει στις αγκαλιές. Η γιατρός μας στέλνει νοσοκομείο. Στον δρόμο δεν κινείται φύλλο – κάποιος έκλεισε πάλι το Κέντρο – είμαστε κολλημένοι 1 ώρα και η Γιόννα ημιλιπόθυμη στην αγκαλιά μου (έχω πει ότι συν τοις άλλοις την ενοχλεί το αυτοκίνητο;) δεν ανταποκρίνεται σε κανένα κάλεσμά μου. Στροφάρω κάπως (άγνωστο πώς) και παίρνω το 100. Ζητάω να μου ανοίξουν δρόμο. Εκείνη την κούρσα προς το μαιευτήριο/νοσοκομείο όπου περάσαμε και τις πρώτες εφιαλτικές μέρες της ζωής της δεν θα την ξεχάσω ποτέ. Οδηγεί ο πατέρας μου, ένα βήμα πριν από το επεισόδιο, χέρι έξω από το παράθυρο για να μας αφήσουν να περάσουμε, οι σειρήνες της Αμέσου Δράσεως να τσιρίζουν, το κόκκινο των φρένων να μου πονάει τα μάτια…. Φτάνουμε εγκαίρως.

Από τότε κάθε φορά που η Γιόννα την αρπάζει, εγώ απλώς δεν την παλεύω. Επειδή μέχρι τότε πίστευα ότι μπορούσα να την προφυλάξω. Επειδή φανταζόμουν ότι θα μπορούσα να προσέξω την επιδείνωση ενός κρυολογήματος, ότι κάποιον έλεγχο θα είχα, αλλά διαπίστωσα για μία ακόμη φορά ότι είναι πολλές οι περιπτώσεις που δεν τον έχω. Και αποφασίζω να ζητήσω τη βοήθεια ενός ειδικού, γιατί το πράγμα έχει ζορίσει ακόμη κι όταν δεν είναι άρρωστη. Με τη σκέψη ότι μπορεί και να… Επειδή δεν θέλω να περιορίζω το παιδί μου, ούτε να υποφέρω αιωνίως. Αλλά κυρίως επειδή ξέρω πως δεν φταίει η αίσθηση της απώλειας του ελέγχου.

Προχτές κατάφερα να την πάω στο πρώτο της χειμωνιάτικο πάρτι. Και αυτό εδώ θα μπορούσε να είναι ένα ποστ για την τεράστια επιτυχία μου που συνοδεύτηκε φυσικά από κοριτσάκι με μύξες με το οποίο η Γιόννα είχε περιπτύξεις. Αλλά θα με περνάγατε για τρελή. Τελικά, είναι ένα ποστ για το τεράστιο βάρος που προσθέτει στην ψυχή ενός γονιού η προωρότητα. Διότι όπως σοφά είπε η φίλη μου, που με ξέρει από 4 ετών και δεν μου χάιδεψε ποτέ τα αφτιά, η ίδια που διοργάνωσε το πάρτι και ρώτησε για χάρη μου όλες τις κυρίες αν τα παιδιά τους είναι άρρωστα: «αυτό που βίωσες ισοδυναμεί με θάνατο». Πήγα λοιπόν στην ειδικό για να μπορώ κάθε μέρα που περνάει να παίζω μπουνιές με την πάρτη μου και να με δικάζω. Για να μπορώ να ξεχωρίζω τη δική μου λόξα από τα αντικειμενικώς επικίνδυνα και να της χαρίζω μια ζωή απαλλαγμένη από τους φόβους μου. Δύσκολο πολύ, αλλά αν υπάρχει ένας λόγος για να τα βάλω με τον εαυτό μου, αυτός είναι εκείνη.

Η ψυχική υγεία του γονιού είναι τεράστια υπόθεση. Η ψυχική υγεία ενός ανθρώπου που βίωσε την προωρότητα είναι κεφαλαιώδης. Εξίσου σημαντική με την υγεία του πρόωρου μωρού του. Και, ναι, την αφήνουμε σε δεύτερη μοίρα, γιατί μας πιάνει από τα μαλλιά μια δύσκολη καθημερινότητα. Αλλά κυρίως επειδή κανείς δεν φροντίζει να υπάρχει μια στήριξη δίπλα μας, όταν βιώνουμε τις δυσκολότερες μέρες της ζωής μας. Η ανάγκη μας για ψυχολογική στήριξη φάνηκε και από την εδώ κουβέντα μας. Και για καλή μου τύχη, ανάμεσα στις ιστορίες σας, έλαβα και την ιστορία ενός πατέρα που τυχαίνει να είναι ψυχολόγος. Ο Πάτροκλος Παπαδάκης είναι ένας υπέροχος μπαμπάς και ένας ακούραστος επαγγελματίας που δέχτηκε να ενώσουμε δυνάμεις. Σκεφτήκαμε λοιπόν να διοργανώσουμε μία ομαδική θεραπεία, συνάντηση, όπως θέλετε πείτε τη, για να βρεθούν μαζί γονείς που έζησαν ή ζουν τώρα την προωρότητα και έχουν ανάγκη να μιλήσουν σε κάποιον ειδικό. Η δράση: «Πρόωρα γονείς σαν πρόωρα παιδιά» έχει σκοπό να μας εξοικειώσει με τον πόνο και να μας μάθει να μοιραζόμαστε και να ξεπερνάμε. Η συνεδρία θα προσφερθεί εντελώς δωρεάν σε γονείς που είδαν ή βλέπουν τώρα το παιδί τους στη μονάδα και θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 25 Ιανουαρίου, σε τόπο και χρόνο που θα ανακοινωθούν από εδώ και από το site του κ. Παπαδάκη. Εσείς απλώς δηλώνετε συμμετοχή είτε στο ksokou@gmail.com, είτε κάτω από αυτό το ποστ, είτε στη σελίδα του 31ebdomades σε προσωπικό μήνυμα με τίτλο «Για τη συνάντηση Πρόωρα Γονείς». 

Κλείνω: Όταν η Γιόννα πάλευε κι όλο κάτι νικούσε κι όλο κάτι την έριχνε, ζήτησα - θυμάμαι -κάποιον ψυχολόγο από τη μονάδα. Μου έδωσαν την κυριλέ κάρτα μιας κυρίας – ιδιωτικό βλέπετε το μαγαζί – και την πήρα τηλέφωνο. «Με λένε Σώκου, η κόρη μου είναι πρόωρη και βρίσκεται στην εντατική» της είπα. «Και τι θέλετε;» μου απάντησε. «Δεν είναι καλά το παιδί;». «Θέλω τη βοήθειά σας, ασχέτως από το αν είναι καλά το παιδί» εγώ. «Μπορείτε να με ξανακαλέσετε σε λίγο;». Δεν πήρα ποτέ. Κι όταν με αναζήτησε στη μονάδα δεν με βρήκε, γιατί εκεί με ήξεραν με το επίθετο του παιδιού. Ήταν εκείνη η στιγμή που ήθελα κάποιον και δεν τον είχα. Μία τόσο δα στιγμή που θα έκανε τη διαφορά σε ό,τι θα ακολουθούσε. Γι’ αυτή τη μία στιγμή που ένας απελπισμένος γονιός νιώθει πιο μικροσκοπικός και από το μικροσκοπικό παιδί του και απλώνει το χέρι ζητώντας βοήθεια, θα συνεχίσω να φωνάζω no matter what.

Y.Γ. 1  Γιατί όλοι έχουμε καταλάβει πως η μεγαλύτερη φρίκη που έφαγα δεν ήταν η βρογχιολίτιδα.

Υ.Γ. 2 Το εικαστικό της συνάντησης μάς έφτιαξε αφιλοκερδώς η typenote. Tην ευχαριστούμε πολύ.

Η ιστορία του Πάτροκλου: 14 κιλά μετά

Όταν σε προετοιμάζουν για το παιδί που θα έρθει όλα μοιάζουν δύσκολα. Το τάισμα, το άλλαγμα, η βραδινή αϋπνία, όλα αυτά νομίζεις ότι θα χρειαστούν σεμινάρια και manual για να αντεπεξέλθεις. Λάθος! Όλα αυτά ήταν το εύκολο κομμάτι. Λίγες εξηγήσεις, πολλή υπομονή και μπόλικη συνήθεια σε κάνουν εξπέρ από το πρώτο 24ωρο. Εκείνο για το οποίο κανείς δεν με προετοίμασε ήταν τα δάκρυα, η αγωνία και ο φόβος όταν έρχεται ένα παιδί πρόωρα, χωρίς να είναι έτοιμο ούτε εκείνο, ούτε η μαμά του.

Θυμάμαι ότι απλά μου ανακοινώθηκε από έναν γιατρό. «Η γυναίκα σας θα μπει αύριο χειρουργείο για καισαρική, αφού με την προεκλαμψία το παιδί δεν παίρνει βάρος». Τα είπε και πήρα σε μια στιγμή όλο το βάρος που δεν έπαιρνε εκείνο. Και όλο αυτό το άκουσα μόνος μου, χωρίς την γυναίκα μου, χωρίς να της κρατάω το χέρι ή να την έχω αγκαλιά για να το αντιμετωπίσουμε μαζί. Τις επόμενες στιγμές θυμάμαι εμένα να τρέχω να την βρω κι εκείνη να κλαίει στην αγκαλιά μου, μετά να παίρνω τηλέφωνα παντού και σε μια ώρα να έχω πάει σπίτι να φέρω ό,τι χρειαζόμασταν για την επόμενη μέρα.

Κι ήρθε η επόμενη μέρα, με χειρουργεία και άγχος, με αναβολές που μας οδήγησαν στην επόμενη της επόμενης μέρας και μεγάλωσαν το διπλό άγχος (για το μωρό και την γυναίκα μου). Ακόμα θυμάμαι πώς είναι να ανησυχείς για δυο ανθρώπους την ίδια στιγμή και να πρέπει να είσαι ήρεμος, συγκεντρωμένος κι έτοιμος να ανταποκριθείς στις αυξημένες ανάγκες και των δυο τους.

Έξω από το χειρουργείο την άκουσα πρώτος να κλαίει. Την «αναγνώρισα» αμέσως, δεν ξέρω γιατί, ίσως γιατί την περίμενα καιρό. Κι εκεί, σε ένα μικρό δωμάτιο 2x2 μου την σύστησαν και την πήρα στα χέρια μου. «Πόσο ελαφριά», σκέφτηκα και έμεινε το άλλο μισό άγχος που είχα, μέχρι να δω κι εκείνη που μου χάρισε το μικρό μας θαύμα να μου χαμογελά ταλαιπωρημένη.

Οι επόμενες εννιά ημέρες ήταν γεμάτες άγχος, χαρά, δάκρυα, χαμόγελα, αγωνία και ενθουσιασμό, εκεί στο νοσοκομείο, να περιμένουμε να πάνε όλα καλά και να πάμε σπίτι μας. Να περιμένουμε να πάρει βάρος, αφού από τα δύο κιλά που γεννήθηκε είχε χάσει ήδη 250 γραμμάρια. Να περιμένουμε να περάσει τον ίκτερο και να την βλέπω με μια λευκή μάσκα σαν ένα παράξενος μικροσκοπικός σούπερ ήρωας να κλαίει κάτω από την λάμπα. Να περιμένουμε να νιώσουμε ότι το κοριτσάκι μας είναι καλά και θα εξελιχθεί σε ένα «κανονικό», ροζ αφράτο μωράκι.

Σήμερα το μικρό μας θαύμα «εξελίχθηκε»: είναι δυόμιση ετών, ζυγίζει 16 κιλά, έχει ξεπεράσει το ένα μέτρο, μιλάει ακατάπαυστα και μας κάνει σφιχτές αγκαλίτσες. Ακόμα όμως έχει μείνει το άγχος, που πλέον έχω δεχτεί ότι θα με ακολουθεί για πάντα στην ζωή μου και θα με κρατάει ξύπνιο τα βράδια που θα είναι άρρωστη ή λυπημένη.

Γράφοντας όλα αυτά συνειδητοποιώ πως πολλές φορές αποφεύγω να δω τις φωτογραφίες των πρώτων ημερών. Ξέρω όμως πως μέσα μου έχει αποτυπωθεί κάθε στιγμή και κάθε συναίσθημα σε ένα εσωτερικό φιλμ που με δένει για πάντα μαζί της και μου θυμίζει γιατί αγαπώ τις δυο γυναίκες της ζωής μου: επειδή αυτές είναι η ζωή μου.

Οξυγόνο

Το καλοκαίρι δεν έλεγε να μπει με τίποτε. 1^η Ιουνίου, συννεφιά και ψιλόβροχο, ζακέτα απαραιτήτως. Σαν να ήθελε το σύμπαν να μείνουμε κολλημένοι στην άνοιξη του 11, αυτή που άλλαξε τον κόσμο μας, όταν και όπως δεν φανταζόμασταν. Εκείνο το πρωινό, μας βρήκε με ένα κάθισμα αυτοκινήτου στρωμένο με λευκό σεντόνι, πικέ κουβέρτα και από πάνω πουά extra small ζιπουνάκι, σκουφί (που τώρα θα έκανε στις κούκλες της), πτι καλτσάκια και βαμβακερό ζακετάκι με τριπλό ρεβέρ στα μανίκια, να περιμένουμε έξω από μια μονάδα που έσκουζε κλάματα. Ήμουν βέβαιη πως επρόκειτο για κάποιο αστείο και πως θα γυρνούσα στο σπίτι με το κάθισμα άδειο, όπως είχα δει να συμβαίνει και σε άλλους γονείς. Μετά τις τόσες ματαιώσεις που έζησα σε διάστημα 50 ημερών ήταν αδύνατο να πειστώ πως η ώρα είχε φτάσει.

Τη βουτήξαμε σχεδόν συνωμοτικά. Άνοιξε τα μάτια της έξω από τη ΜΕΝΝ και τα ξανάκλεισε αμέσως. Βυθίστηκε στο κάθισμα – ανάποδα στο αυτοκίνητο, ανάποδη χαρά κι αυτή – κι εγώ βυθίστηκα να κοιτάζω τα δυόμισι κιλά της. Πρόσωπο κίτρινο και μικροσκοπικό, μα γαλήνιο, γερμένο λοξά κι όλο να σκέφτομαι πόσο αμέτοχη στη ζωή της είχε σταθεί. Τα σημαδεμένα από τις βελόνες χέρια της έξω από την κουβέρτα, σαν παιδί που ήξερε να κοιμάται ανέκαθεν με σκέπασμα κι όχι σαν πρόωρο που πέρασε τις πρώτες ημέρες και νύχτες του με μια πάνα και πολλά καλώδια. Δεν ήθελα να κοιτάξω έξω από το παράθυρο, μα δεν τολμούσα και να την ακουμπήσω. Ήταν η πρώτη φορά που μπορούσα να την κάνω ό,τι ήθελα, αλλά φοβόμουν. Μη μου φύγει η στιγμή, μη διαπράξω κάποιο σφάλμα και μου την πάρουν πίσω. Γαμώτο, χαιρόμουν, αλλά χαιρόμουν κάπως. Μαζί με φόβο. Έτσι θα ήταν η χαρά μου από δω και μπρος.  

Τα θυμήθηκα τώρα όλα αυτά, γιατί χτες έδωσα το πρώτο της κάθισμα αυτοκινήτου, αυτό που περισσότερο μας συνόδευσε σε γιατρούς παρά σε βόλτες με φίλους και χαρούμενα σόγια. Το κάθισμα που πρώτα ήταν του Γιώργου, μετά δικό της και ύστερα της Αντζελίνας, τώρα βρίσκεται καθ’ οδόν για κάποιο άλλο μωρό που το χρειάζεται, αλλά δεν το γνωρίζω. Θα το βρει η Χριστίνα του Give the Kids και θα το παραδώσει πριν ή μετά τις γιορτές, δεν ξέρω. Εκείνο που ξέρω είναι πως τότε χρειαζόμουν αυτό το έξτρα στρωματάκι που χρησιμοποιείται στα καθίσματα αυτοκινήτου για τα πολύ μωρά, γιατί ήταν μικρούλα και βούλιαζε μέσα. Και κάπως έτσι σκέφτηκα ότι μερικά μωρά χρειάζονται ένα «κάτι» παραπάνω από κάποια άλλα. Ρινογαστρικό καθετήρα, λάμπες φωτοθεραπείας, νεφελοποιητή, συσκευή οξυγόνου, μόνιτορ άπνοιας, η μαμά τους θήλαστρο απαραιτήτως… λέω τώρα. Η Χριστίνα Κοπανά (αν δεν ξέρετε το έργο της, ρίξτε μια ματιά στη σελίδα της), μπορεί να βρίσκει διάφορα πράγματα για μωρά και να τα στέλνει εκεί που τα έχουν ανάγκη. Ακόμη και σε κάποιο νησί. Ας πούμε ότι μοιάζει με τον Αϊ-Βασίλη, μέρες που ’ναι. Μήπως να της τα ζητούσαμε;

Στείλτε μου σχετικά αιτήματα, είτε στο ksokou@gmail.com (με τίτλο «Θέλω να μου χαρίσουν»), είτε στη σελίδα του 31ebdomades στο facebook κι εγώ θα τα προωθήσω στο Give the Kids. Φυσικά μπορείτε να τους το ζητήσετε και απευθείας. Αν πάλι θέλετε να χαρίσετε κάτι σχετικό, be her guest. Ορισμένα πράγματα είναι ζωτικής σημασίας για τα μωρά μας. Σαν το οξυγόνο.