Οι σταγόνες και το κύπελλο (της αποτυχίας)

Με το κεφάλαιο «θηλασμός» τέλος δεν υπάρχει. Και αφού αυτήν εδώ την εβδομάδα, την πρώτη του Νοέμβρη, στην Ελλάδα γιορτάζουμε τον θηλασμό, θέλω να το ξαναπιάσω και να σταθώ σε μια πονεμένη φράση: «δεν τα κατάφερα».

«Δεν τα κατάφερα, αρρώστησα βαριά στις 45 μέρες και έπρεπε να διακόψω τον θηλασμό. Δεν γινόταν αλλιώς, το έψαξα καλά. Με έχει στενοχωρήσει πολύ αυτό». Έχει μόλις επιστρέψει στη δουλειά, έχει ένα τελειόμηνο μωρό, όλα πήγαν καλά, αλλά εκείνη έχει θλιμμένα μάτια όταν μου μιλάει για τον θηλασμό (τρου στόρι Νο1).

Τρου στόρι Νο2: «Το γεγονός ότι δεν θήλασα ενώ τόσο το ήθελα, μου δημιούργησε κατάθλιψη. Δεν αισθανόμουν τίποτε. Ήθελα μόνο να αντλώ για να μην δώσω ξένο. Και τι κατάφερα; Έχανα τις στιγμές με το μωρό μου. Γράφοντας αυτή την ιστορία δεν θέλω να πω στις γυναίκες να μην αντλούν και να μην θηλάζουν. Θέλω να πω ότι το να δώσεις ξένο γάλα στο παιδί σου και το να αισθάνεσαι πιο ξεκούραστη επειδή δεν αντλείς συνέχεια, δεν σε κάνει κακή μάνα» διαβάζω σε ένα από τα σχετικά γκρουπ υποστήριξης του θηλασμού και την χειροκροτώ για το θάρρος της να μιλήσει έτσι.

«Το να έχει προσπαθήσει μια μητέρα το θεωρώ αναντικατάστατο. Έρευνες έχουν δείξει πως αν μια γυναίκα αισθάνεται ότι δεν αξιοποίησε όλες τις ευκαιρίες και δεν έκανε όσα ήθελε ή μπορούσε, τότε νιώθει άσχημα και είναι κρίμα» μου λέει η IBCLC Κατερίνα Μιχαηλίδου, όταν τη ρωτάω μέχρι πού πρέπει να πιεστεί μια μητέρα (πρόωρου) να θηλάσει. Και λέει αλήθεια. Σύμφωνα με τα τελευταία επιστημονικά ευρήματα, ο θηλασμός ρίχνει τα ποσοστά της κατάθλιψης στις μητέρες, αλλά η ενδεχόμενη αποτυχία του από εκείνες που το ήθελαν αλλά δεν το κατάφεραν οδηγεί τελικά στην κατάθλιψη.

Φαύλος κύκλος; Όχι. Το πράγμα με τον θηλασμό είναι πολύ απλό. Μια μαθηματική εξίσωση. Μια λεπτή γραμμή σε χωρίζει από το μαύρο. Και την γραμμή αυτή την ξέρεις μόνο εσύ. Είναι το σημείο που η υπόθεση θηλασμός σε πιέζει αφόρητα, καθημερινά και για πολύ καιρό και φτάνει να μοιάζει με εφιάλτη στις επίμονες σκέψεις σου. Ο θηλασμός είναι αδιαμφισβήτητα ωφέλιμος για το παιδί, αλλά πολύ φοβάμαι ότι εξίσου σημαντική είναι η ψυχολογική κατάσταση της μητέρας και ότι ένας παράγοντας στον οποίο δεν έχει δοθεί σημασία είναι το όφελος που θα αποκομίσει η ίδια. Προσωπικά, ο θηλασμός με βοήθησε. Να νιώσω ότι προσφέρω κάτι στο παιδί μου, ότι του στέλνω τη δύναμη και την αγάπη μου στο αφιλόξενο πρώτο σπίτι του, ότι κουβαλάω το σωτήριο φάρμακο μέσα στα αποστειρωμένα πλαστικά μπουκαλάκια μου. Και όταν την είδα να κερδίζει τις μάχες, έδωσα ένα κρέντιτ και σε μένα και συνέχισα. Κι όταν την είδα να πέφτει με λαχτάρα στην αγκαλιά μου και να κολλάει εκεί σα να ήταν κάτι που γνώριζε χρόνια να κάνει (στην πραγματικότητα δισεκατομμύρια, από τότε που υπάρχει ο άνθρωπος και όλα τα θηλαστικά) συνέχισα. 

Τώρα που ξέρω περισσότερες τεχνικές πληροφορίες για την εδραίωση του θηλασμού, νομίζω ότι αν μου ξανατύχαινε θα τα κατάφερνα καλύτερα, ίσως και αποκλειστικά. Όμως όσο θυμάμαι τα όσα ήξερα και κυρίως τα όσα ένιωθα τότε είμαι σίγουρη ότι έκανα το καλύτερο που μπορούσα. Ότι αν πιεζόμουν παραπάνω θα ξεπερνούσα αυτή τη λεπτή γραμμή που οδηγεί στο αβάσταχτο. Γι’ αυτό και δεν θα ξεχάσω ποτέ τη φράση - κατακλείδα μιας από τις μητέρες που μου έστειλαν την ιστορία τους: «Το ήθελα πολύ, δεν απογοητεύτηκα από την ποσότητα, δεν αγχώθηκα, δεν σήμαινε κάτι για μένα και αν δεν τα κατάφερνα τελικά».

Όχι, δεν σημαίνει τίποτε για σένα, αν δεν τα καταφέρεις. Το μόνο που έχεις να κάνεις είναι να ενημερωθείς και να προσπαθήσεις μέχρι εκεί που θες, αντέχεις και μπορείς. Ο θηλασμός δεν είναι αυτοσκοπός. Δεν είναι πραγμάτωση της μητρότητας. Είναι ένα κομμάτι της. Δεν υπάρχει «δεν τα κατάφερα», υπάρχει μόνο «προσπάθησα».

Το ερχόμενο Σάββατο, στις 8 Νοεμβρίου, μιλάμε για τον θηλασμό στο Playgroup Hellas με τη συνδιοργάνωση του BabyFeat. Προσωπικά θα αναφερθώ στον θηλασμό των πρόωρων, θα αναρωτηθώ μεγαλοφώνως αν τα κατάφερα (και τι σημαίνει τελικά «δεν τα κατάφερα») και θα μοιράσω το σχετικό έντυπο που έφτιαξα με τη βοήθεια του art director Νίκου Ανδριόπουλου. Σας περιμένω.

To πρόγραμμα της ημερίδας, το βρίσκετε εδώ.